Thứ Bảy, 17 tháng 8, 2024

Chả biết đúng không?


 

Cây tre của người Ấn

 

Nói đến cây tre, người ta có thể hiểu theo hai nghĩa. Thứ nhất là sự cứng cáp, ngay thẳng vững vàng. Thứ hai là gió chiều nào theo chiều nấy, lươn lẹo, đòn sóc hai đầu.
Mình không biết cây tre Việt Nam thuộc loại nào nhưng tin rằng tre của người Ấn theo nghĩa nghiêng ngả thứ hai. Khi người Anh rút đi và trao độc lập cho Ấn Độ năm 1947, thế giới bắt đầu đi vào tình trạng lưỡng cực với hai phe do Liên Xô và Mỹ đứng đầu. Thủ tướng Ấn lúc đó là Neru chắc hẳn đã nung nấu một ý tưởng đi giữa hai hàng.
Sau một thời gian vận động, đến năm 1955, Phong trào không liên kết đã chính thức trình làng. Ngoài Ấn Độ, một số thành viên cộm cán có thể kể đến Ai Cập, Nam Tư, Indonesia với các thành viên chính từ các nước Á Phi và Mỹ Latin. Hồ Chí Minh của Việt Nam có thiện cảm với phong trào, ông kết thân với Neru và Sukarto (tổng thống Indonesia) nhưng vì chiến tranh và lệ thuộc vào vũ khí của Liên Xô nên không thể đi quá xa.
Cuối thập niên 1950s, quan hệ Xô Trung rạn nứt nghiêm trọng, Trung Quốc tìm ảnh hưởng ở “thế giới thứ ba”, tức các nước trung dung không theo phe nào. Có lẽ xung đột về lợi ích địa chính trị đó là một nguyên nhân quan trọng đã dẫn đến cuộc đụng độ đẫm máu ở biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ.
Giống như Việt Nam chao đảo giữa Liên Xô và Trung Quốc, Ấn Độ đã khéo léo đu dây giữa Mỹ và Liên Xô với mục đích kiếm chác vụ lợi. Phải nói đế quốc Liên Xô “sộp” hơn đế quốc Mỹ rất nhiều nên cho dù Ấn Độ “đứng giữa” hai phe vẫn có thể “chén” khá nhiều vũ khí quân dụng từ ông anh cộng sản, trong đó có những loại vũ khí tối tân hơn cả vũ khí Liên Xô cung cấp cho Việt Nam.
Người Việt thường có xu hướng đội người Tàu lên đầu, coi họ như người thầy mà mình là một học trò nhỏ. Theo mình, người Ấn giỏi hơn hẳn người Tầu. Người Ấn có đặc điểm là phân biệt đẳng cấp, với một phần ba dân số mù chữ nhưng đồng thời dân tộc này lại có nhiều tài năng kiệt xuất.
Mình từng sống bên Du bai, nơi 70% dân số là người Ấn. Dần già, người Việt sang bên đó làm việc cũng kha khá. Trong công việc không tránh khỏi va chạm, xích mích giữa các sắc dân. Mỗi khi có chuyện, tụi Ấn có đồng hương làm sếp bênh, người mình rất tội nghiệp, lúc nào cũng chịu lép vế, thiệt thòi, làm công việc gian khó nhất với đồng lương thấp nhất.
Mọi người đều biết một loạt Tổng giám đốc của các tập đoàn hàng đầu thế giới như Google, Microsoft, Adobe, Máter Card, Novartis, IBM,v.v... đều là người Ấn. Người Ấn làm việc trong các tổ chức quốc tế, lương cao ngất ngưởng cũng đông nhất, hơn cả người Tây, tất nhiên hơn hẳn người Tầu.
Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới, dù bên nào lên thì người Ấn cũng thắng cuộc. Phía Dân chủ, Harris có 50% dòng máu Ấn trong người, trong khi ứng viên phó bên cộng hòa JD Vance có vợ là người Ấn 100%.
Usha Vanve vốn học rất giỏi, trở thành luật sư, thành hôn với JD vào năm 2014 và có với nhau 3 mặt con. Năm 2021 bà có một phát ngôn gớm ghê và cá tính rằng “các trường đại học là kẻ thù”. Mọi người cho rằng Usha có vai trò lớn trong con đường công danh của chồng.
Đây là một điều thú vị có thể sẽ làm cây tre Ấn Độ xích lại gần hơn với Mỹ, góp phần thay đổi thế giới. Trong bối cảnh Trung Quốc đang có những tin tức rất xấu về phát triển thì Ấn Độ, một quốc gia theo thể chế dân chủ đa đảng, đông dân nhất thế giới lại vẫn đang trỗi dậy mạnh mẽ.

Chủ Nhật, 28 tháng 7, 2024

Ai bóc lột?

 

Nói chuyện với mấy du học sinh Việt Nam mình thấy có điều lạ là các cháu cứ nghĩ rằng đi làm sẽ bị bóc lột. Chủ họ "ăn hết" mình chẳng còn gì. Lương quy định tối thiểu là $24/ giờ mà họ trả có 15-16 đồng.
Đúng là có chuyện lương tối thiểu là $24, tuy nhiên phải có đủ tiếng Anh, kinh nghiệm, kỹ năng.
Nếu thiếu một trong các điều kiện nói trên có thể hiểu là tình trạng "học việc" hay tập sự và đương nhiên không thể theo quy định về mức lương. Học việc thậm chí chưa có thù lao còn lương junior trả $12/ giờ là đúng pháp luật.
Thời gian học việc có thể lên tới 6 tháng, 1 năm hoặc đến khi nào đủ trình độ mới thôi. Nếu bạn không bằng lòng có thể đi tìm việc nơi khác, vì kinh tế thị trường mà.
Đáng lẽ cần cám ơn giới chủ nhân đã giúp cho chúng ta có việc làm. Họ chịu rất nhiều áp lực về cạnh tranh, quản lý tổ chức, sáng kiến về sản phẩm, còn chịu những rủi ro pháp lý...
Những đồng tiền mà chúng ta nhận được có nguồn gốc từ trí tuệ và ý chí dũng cảm của họ.
Nhưng chuyện bóc lột là có. Có bạn kể đã từng đi làm bồi bàn ở Việt Nam. Vậy hay thử so sánh mức lương cùng công việc bên đó với bên này để biết rõ ai là kẻ bóc lột.
Đồng ý giá cả sinh hoạt của Úc cao hơn Việt Nam nhiều, ví dụ gấp 3 lần trong khi lương gấp 5 thì các bạn vẫn có lợi.
Thay vì oán trách, than vãn, các cháu du học sinh có đủ lý do để nhìn tích cực, lạc quan về thị trường lao động ở Úc: lương cao, điều kiện làm việc thoải mái, chủ nhân thân thiện.

Vụ ám sát định mệnh

 

Vụ ám sát Donnald Trump đã làm sửng sốt toàn thế giới. Hung thủ bắn từ khoảng cách 100 mét với 6 phát đạn mà không trúng, chỉ sượt qua tai làm cựu tổng thống bị thương nhẹ.
Vài ngày nữa, khi chính thức nhận đề cử tư cách ứng cử viên tại đại hội đảng Cộng hòa Trump sẽ được bảo vệ an ninh nghiêm ngặt hơn, gần bằng với tổng thống. Có lẽ hung thủ đã tính để ra tay vào lúc này.
Trên mạng fb, có độc giả người Việt cho rằng vụ việc được dàn dựng nhưng mình đọc trên các trang của Mỹ, bình luận về việc này rất nhiều nhưng chưa có ai coi đây là vụ ám sát giả. Công nhận trí tưởng tượng của người Việt phong phú thật.
Hồi xưa, Mitterrand đã dựng ra một vụ ám sát giả khi tranh cử tổng thống với de Gaulle vì muốn lật ngược thế cờ trong thế yếu trước một tượng đài của chính trị Pháp.
Nhưng trường hợp này thì khác, Trump ở thế thượng phong và không cần thiết làm gì cả, hơn nữa viên đạn đã làm ông suýt chết.
Ronald Reagan cũng từng bị ám át hụt vào lúc còn đương kim tổng thống, bị bắn xuyên phổi, cách tim vài cm. Vụ ám sát này đã làm Reagan được thương cảm và yêu mến hơn và trở thành một trong những tổng thống vĩ đại nhất.
Biden đã phạm tội tham quyền cố vị nên đã giúp cho Cộng hòa dành ưu thế trước Dân chủ. Bây giờ chỉ còn 113 ngày nữa là đến ngày bầu cử, với vụ ám sát định mệnh, chẳng còn gì có thể ngăn cản Trump trở lại. Với uy thế bao trùm của ứng viên cộng hòa, sẽ chẳng có quan tòa nào dám kết tội “thánh Trump” nữa.
Để ý một chút, nguyên thủ quốc gia các nước đã nhân sự kiện này để tâng bốc Trump, mà trong lòng không khỏi nghĩ đến viễn cảnh Trump trở lại ghế tổng thống Mỹ.
Mọi người đã hiểu ông tỉ phú nhiều hơn so với cách đây 8 năm và vì thế chính sách của tổng thống tương lai cũng dễ đoán hơn.
Về đối nội, Trump sẽ bảo vệ sản xuất trong nước, giảm nhập khẩu và nhập siêu từ bên ngoài. Vấn đề di trú sẽ siết chặt thêm nhiều nữa.
Trump từng hứa sẽ kết thúc chiến tranh Nga – Ukraine và đó là điều hoàn toàn có thể làm được khi ông thường lôi vấn đề tiền nong ra bàn đàm phán. Không hẳn Trump thiếu lý tưởng tự do, chẳng qua ông không coi Nga là mũi dùi chính của Mỹ. Điều đó cũng có nghĩa Trung Quốc sẽ bị chiếu cố tận tình hơn, không loại trừ khả năng một cuộc chiến tranh lạnh căng thẳng.
Với Việt Nam, cuối nhiệm kỳ trước, Trump đã đích thân “nhắc nhở” về chuyện nhập siêu khủng và có thể tiên đoán ông sẽ tiếp tục công việc này. Giải pháp để cân bằng cán cân thương mại với Mỹ không gì khác hơn Việt Nam phải mua vũ khí Mỹ, trong bối cảnh hai nước đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện.
Việt Nam đang mong chờ Mỹ công nhận nền kinh tế thị trường cho Việt Nam mà dự kiến việc này sẽ được quyết định vào 26/7. Tuy nhiên với hoàn cảnh mới điều này không quan trọng nữa vì Mỹ có thể thay đổi chính sách khi có tổng thống mới.
Điều này không có nghĩa là tiến trình dân chủ hóa sẽ được đẩy mạnh, vì đây là điều Trump chưa quan tâm lắm, ít nhất vào lúc này. Tuy nhiên, nếu lấy vũ khí Mỹ thì vấn đề biển Đông có thể được “bảo kê”, đồng thời “cây tre” sẽ nghiêng ngả nhiều hơn về phía phương Tây.

Tự sướng tuổi tri thiên mệnh (bis)

 

Sau khi được xã hội nuôi cơm năm mươi mấy năm thì quý vị có làm được điều gì có ích cho đời và học hỏi được điều gì không? Mình mạo muội thử cóp nhặt một số bài học.
1. Biết người biết ta
Người Việt sang Úc thuộc loại chuyên toán và chuyên các loại không thiếu, có cả những vị từng thi toán quốc tế, học sinh giỏi cấp toàn quốc và mười mấy gương mặt quán quân Olympia. Như cá nhân mình từng hai lần đoạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi toán cấp quận Ba Đình và thành phố Hà Nội.
Nói về chuyện học, tạm coi như thế là giỏi, có điều chưa có ai trong số đó có thể có thể ăn trên ngồi trốc, theo nghĩa gãi d. cũng ra tiền. Nếu sang đây đòi làm thầy thì khó à nha, vì tụi Úc đã có thầy Mỹ quốc, thầy Anh quốc rồi, chứ ai cần mấy thằng Việt Nam.
Nhưng vẫn có các tấm gương thành công như báo chí mới đưa tin Nha sĩ Thành ở Bankstown mới mua một bất động sản trị giá $38 triệu. Rất nhiều người Việt đã và đang thành công trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh. Người Việt thế hệ thứ hai, thứ ba đã có nhiều Nghị viên, Thị trưởng, Nghị sĩ và Dân biểu.
Mây tầng nào gió tầng ấy, bạn đã đến tuổi để nhận thức được mình đang ở đâu, chỗ đứng nào trong xã hội.
2. Biết lùi biết tiến
Khi có một món lợi trước mắt mà không “xơi” thì đó là bậc trượng phu quân tử, còn đối với đám tiểu yêu, tiểu nhân lại lao đầu vào như con thiêu thân. Cuộc sống vận hành theo quy luật đòi hỏi có luồng có lạch, muốn tiến thì phải biết lui.
Vua bóng đá Pele từng nói, đường ngắn nhất vào khung thành là từ hai cánh, nghĩa là phải đi đường vòng. Tiến lên xung phong chiến đấu là chuyện bình thường, còn làm sao tìm được điểm dừng hay điểm lùi mới khó. Đôi khi bạn phải biết ẩn mình để chờ thời cơ, đó là điều thông thường cần có thời gian trải nghiệm mới đạt được các phẩm chất như vậy.
3. Niềm tin, đam mê và nghị lực
Khi bạn đã biết người biết ta, biến tiến biết lui thì là lúc bạn đã dễ dàng xác định được các mục tiêu cho cuộc đời một cách khá chuẩn xác, phù hợp với nguyện vọng và khả năng. Có thể, còn đường đi đến đích theo đúng quy trình, lộ trình diễn ra thuận buồn xuôi gió; nhưng cũng có thể gặp những trở ngại.
Khi có tuổi, bạn sẽ xác định được đâu là những ý thích nhất thời và đâu là nhưng vấn đề chiến lược lâu dài cho tương lai cá nhân và gia đình bạn. Niềm tin, đam mê và nghị lực mang lại động lực để bạn không thoái chí lùi bước mà kiên định với con đường mục tiêu đã chọn.
4. Đi tắt đón đầu
Thông thường, mọi người sẽ chế diễu những người có ý định đi ngang về tắt, coi đó là việc đội đá vá trời và không khả thi. Nhưng với người trong cuộc, ai cũng muốn đạt được mục tiêu mục đích một cách nhanh chóng, mặc dù rõ ràng đó là điều không dễ.
Mình nghĩ rằng, nếu không có đột biến thì rất khó đi nhanh, đi xa và cũng nên tìm kiếm các cơ hội. Ví dụ, khả năng của bạn có hạn, nhưng nếu có người đỡ đầu, “giúp đỡ không trong sáng” thì có thể làm được những điều phi thường.
Cái khó ở đây không có ai sẵn sàng giúp bạn một cách “vô tư” mà phải ông thò bắp giò, bà thò chai rượu. Hoặc bạn có năng khiếu giao tiếp như Xuân tóc đỏ thì sẽ thuyết phục được người ta làm theo ý muốn của bạn.
5. No pain no gain
Ai cũng “khôn” muốn có tất cả mà không mất gì nhưng lại không hiểu một quy luật đơn giản của cuộc sống là sự đánh đổi. Nếu không có sẵn tiền bạc để mua mọi thứ thì bạn phải biết chấp nhận vất vả, gian nan. Khó nhọc thì có làm sao đâu, nó làm cho bạn mạnh mẽ, bất khuất, làm cho mọi người yêu mến và cảm thông với bạn.
Nghiêm khắc với người thì dễ, còn với bản thân lại khó, quan trọng là cần vượt qua chính mình. Tuổi trẻ là lúc phải nỗ lực rất nhiều để khi về già, khi mọi mục tiêu đều đã đạt, bạn có quyền sống một cuộc sống nhàn nhã, phong lưu.

Đi Phở Thìn Sydney vào sinh nhật

 

Sinh nhật năm nay sẽ rất đáng ghi nhớ khi mình được cùng vợ yêu, hai con gái đi ăn Phở Thìn Sydney. Hơn nữa, tụi mình còn hân hạnh được thưởng thức món quốc hồn quốc túy trước khi Nhà hàng chính thức khai trương một ngày.
Phở Thìn Sydney tọa lạc ngay tại khu shopping Chatwood, vùng đô thị đang phát triển nhanh và sầm uất nhất phía Bắc Sydney. Nằm ở địa thế cao, quý khách có thể phóng tầm mắt bao quát về trung tâm Sydney, chung quanh nhà hàng là những tòa nhà cao tầng lấp lánh, còn kế bên là phố đi bộ với các sinh hoạt người mua kẻ bán nhộn nhịp. So với Bankstown, Chatwood không kém cạnh về sự đông đúc và doanh số thương mại, hơi khác là vùng ngoại ô Bắc Sydney có mức sống cao hơn.
Phở Thìn ở đây có diện tích mặt bằng lớn, đặc biệt thiết kế mỹ thuật ấn tượng lộng lẫy. Mình ngỡ ngàng khi đập vào một bức tranh phố cổ Lò Đúc chạy dài cả mảng tường bên trong, theo phong cách tả thực màu sắc sinh động do các Họa sĩ tài năng thực hiện trong nhiều ngày và đêm. Bàn ghế cũng đẹp, rộng, chắc chắn nên ngồi thoải mái.
Sự cầu kỳ còn thể hiện ở từng lọ hoa tươi trên từng bàn ăn. Tất nhiên để các bông hoa thêm phần rực rõ thì hệ thống chiếu sáng cũng rất hợp lý, phù hợp với bối cảnh bên ngoài, đồng thời gây cảm giác ấm cúng, thư giãn cho khách hàng.
Khi bát phở bê ra, quả thật đã gợi lại những hương vị từ xa xưa. Khi Phở Thìn xuất hiện vào năm 1979, mình chưa được ăn ngay vì nhà mình hơi xa với phố Lò Đúc, nhưng vẫn còn nhớ Phở Thìn được mọi người kháo nhau rất nhiều. Thời bao cấp, một miếng thịt cũng quý, hồi đó còn có phở “không người lái” tức là chỉ có nước và bánh phở mà không có thịt. Nếu có thì được vài miếng lèo tèo gà, bò, kể cả phở lợn.
Riêng Phở Thìn thì khác, rất nhiều thịt, đặc biệt được xào tái lăn rất thơm. Khi mình vào Đại học là thời gian hay ăn Phở Thìn, thú thật lý do chính để thích Phở Thìn vẫn là để được ăn nhiều thịt, mặc dù thịt đó khá “thâm” mà bà con cho rằng không phải thịt bò mà là thịt trâu. Không sao, thịt trâu càng ngọt thịt.
Bây giờ nhu cầu phở không chỉ là vấn đề thịt mà có nhiều đòi hỏi toàn diện và cao hơn. Về nước dùng, mình thấy hương vị Phở Sydney không khác gì với hương vị thổn thức một thời, thậm chí vị nó còn thanh khiết, nuột nà hơn vì không có mỳ chính. Trò chuyện với nhà bếp, mình được biết quy trình ninh xương khá kỹ, 100% từ xương bò.
Thịt bò không chỉ nhiều mà còn là thượng hạng, thơm ngon, từ món tủ "tái lăn" đến tái nạm, đặc biệt, sốt vang có cả gà và đồ rau củ... đều có thể nói là miễn chê.
Bánh phở tươi, rau thơm cũng không khác gì trong nước. Gia vị như tương ớt, sa tế cùng được lấy từ “gốc” chung với Phở Thìn Melbourne.
Phở Thìn Sydney chú trọng cả những chi tiết kỹ lưỡng như gân bò phải lọc sạch mỡ bám quanh. Nước trái cây cũng được chế biến tại chỗ nên tươi ngon. Phương châm của nhà hàng yêu cầu cao nhất về an toàn thực phẩm, ăn sạch và ăn ngon.
Kelly và Sissy nhà mình sinh ra và lớn lên ở nước ngoài nhưng cũng thích phở từ lâu và khá sành ăn. Khi đến với Phở Thìn Sydney, hai cháu đều phải thốt lên amazing, quá tuyệt vời. Các cháu còn được trò chuyện với các anh chị nhân viên dễ thương, nói tiếng Anh tốt. Nhân viên được đãi ngộ và đối xử tốt sẽ luôn luôn nhiệt tình với khách hàng.
Mở ra doanh nghiệp là một chuyện, vấn để giữ và phát triển là một chuyện khác, vấn đề cốt lõi là làm sao phải có tính hiệu quả. Được biết vào ngày áp khai trương, doanh số đã đạt đến trên mức dự kiến, dù giá bán vào loại trung bình cao là $22.8/ một bát.
Dưới góc độ một thực khách, mình rất vui khi cộng đồng Việt Nam có thêm một địa điểm ăn ngon, đẹp, sang trọng phục vụ bà con đồng hương. Hai tháng nữa, đường Metro từ Chatwood sẽ nối với ga Central, từ trung tâm Sydney đi về Phở Thìn Sydney chỉ mất 10 phút, lúc đó sẽ càng vui hơn.

Trái táo chia ba trong EURO2024

 

Lục địa già châu Âu được biết đến như ba phần cho ba dòng giống German, Latin và Slaver. Trong giải Vô địch Châu Âu EURO cũng tạm chia làm ba nhóm:
Đông Âu có 7 đội: Ba Lan, Ru, Hung, hai đội thuộc Liên xô cũ là Ukraine và Georgia, hai đội thuộc Tiệp cũ là Czechia và Slovakia.
Nam Âu có 8 đội: Ý, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Albania và ba đội thuộc Nam Tư cũ Serbia, Croatia và Slovenia.
Tây Âu có 9 đội: Đức, Pháp, Bỉ, Hà Lan, hai đội thuộc UK Anh và Scottland, hai đội có thể coi là “Trung Âu” Áo và Thụy Sĩ và đội có thể coi là Bắc Âu Đan Mạch.
Sơ bộ, có thể coi Tây Âu mạnh nhất với ba đội đang được coi là ứng cử viên nặng ký hàng đầu (theo cá độ) là Anh, Pháp, Đức. Hơi lạ khi đội tuyển Anh được coi là favourate có lẽ vì trị giá đội hình đắt giá nhất; trong khi Đức, vừa chủ nhà giàu thành tích nhất lại bị đánh giá thấp hơn.
Cũng theo tỉ lệ cược, ba đội Nam Âu được đánh giá là những ứng viên tiếp theo, đó là đương kim vô địch Ý, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Mọi người đều biết danh tiếng của những đội này nên họ phải nằm trong danh sách có thể lên ngôi.
Cũng chưa biết chừng, các chú hạt tiêu như Hy Lạp của 2004, Đan Mạch 1992, Tiệp 1976 cũng đã từng làm nên bất ngờ, trong khi Anh Quốc lại chưa được lần nào. Có vẻ để ẵm vương miện, tài năng chưa đủ, còn là vấn đề khát vọng nữa.
Trong các tân binh năm nay, Georgia là một quốc gia nhỏ bé và xa xôi nhất. Thời Liên Xô cũ, đội bóng Dinamo Tbilisi, nòng cốt đội tuyển Georgia mà tên thường gọi hồi đó là Grudia đã từng cạnh tranh ngang ngửa với Spartac Maskva của Nga và Dinamo Kiev của Ukraine.
Rồi Albania, một quốc gia Hồi giáo nhỏ bé, nổi tiếng là nghèo cũng lần đầu góp mặt với ngày hội bóng đá châu Âu. Georgia và Albania đều bị coi thường là những đội lót đường, nhưng hãy chờ xem. Hai đội đều sẽ ra quân trong ngày hôm nay, ngày cuối của lượt trận đầu tiên.

Thứ Hai, 17 tháng 6, 2024

Chỉ có ăn và mần

 


Mỏ dầu ở Nam cực mới phát hiện chứng minh năng lượng hóa thạch chưa cạn kiệt

 

Mới đây, các nhà khoa học Nga đã tìm ra mỏ dầu khổng lồ ở vùng lãnh thổ Nam cực của nước Anh với trữ lượng lên đến 511 tỉ thùng, nghĩa là xấp xỉ bằng tổng số dầu lửa các nước Trung Đông. Đáng chú ý dầu lửa Nam cực chỉ từ một túi dầu duy nhất, điều này sẽ dễ dàng cho việc khai thác.
Mọi người đều biết các nhà đấu tranh môi trường đòi chuyển đổi năng lượng từ năng lượng của nhiên liệu hóa thạch như dầu lửa, khí đốt, than đá sang các loại năng lượng khác như năng lượng mặt trời, gió, nước, kể cả dùng pin cho xe hơi. Lý lẽ của họ gồm hai luận điểm chính:
1. Tránh việc khí hậu ấm lên
2. Năng lượng hóa thạch sắp cạn kiệt
Về vấn đề khí hậu trái đất ấm lên được nên quy cho việc sử dụng năng lượng hóa thạch vẫn chỉ là giả thiết, chưa có bằng chứng khoa học thật sự thuyết phục. Một số học giả vẫn cho rằng khí hậu ấm lên chủ yếu do chu kỳ tự nhiên.
Còn lý do năng lượng hóa thạch cạn kiệt thì nay cũng có thể bác bỏ, với việc khai thác dầu phiến đá ở Mỹ hiện nay hay dầu cát tại Canada sắp tới và một mỏ dầu khủng tại Nam cực có thể tính đến trong tương lai.
Như vậy, thay vì gấp rút chuyển đổi sang “năng lượng sạch” thì nay con người có thể từ tốn tính xem nên khai thác và sử dụng lợi ích tài nguyên “truyền thống” làm sao cho hữu hiệu nhất?
Hiện có 7 nước tuyên bố chủ quyền tại Nam cực, Châu lục có diện tích lên đến 14 triệu km2 không tính nước đá nhưng chưa có người ở. Đáng chú ý Mỹ lại không có “mảnh” nào vì vì thế không lạ khi Mỹ và các nước không công nhận về danh nghĩa chủ quyền mà các nước đã nhận.
Bên cạnh đó, theo một thỏa thuận quốc tế có hiệu lực từ năm 1998, không nước nào được phép khai thác tài nguyên tại Nam cực trong vòng 50 năm. Có nghĩa là đến năm 2048 sẽ hết hạn cấm, lúc đó các phương tiện kỹ thuật sẽ tân tiến hơn bây giờ nhiều cho phép con người “đụng” vào Nam cực mà có thể giảm thiểu các rủi ro về môi trường.
Úc là nước có lãnh địa lớn nhất ở Nam cực với 42% diện tích, nhưng “túi dầu” lại nằm tại lãnh địa nước Anh.
Để ý một điều, Anh có một vùng lãnh thổ hải ngoại nằm gần với Nam cực, đó là quần đảo Falkland mà theo tiếng Tây Ban Nha là Malvinas. Năm 1982 một cuộc xung đột quân sự đã nổ ra giữa Argentina và Anh nhằm tranh chấp quần đảo thuộc Anh nhưng lại nằm kế bên với lãnh thổ Argentina.
Có lẽ vì những lợi ích lâu dài nên Anh Quốc, lúc đó dưới thời nữ Thủ tướng Thatcher, đã kiên quyết dùng các giải pháp mạnh nhất để giữ bằng được Falkland.
Anh, Mỹ và Úc hiện cùng nằm trong liên minh AUKUS, dự kiến sẽ mở rộng thêm Nhật Bản và New Zealand. Hãy thử tưởng tượng: Mỹ có công nghệ khai thác, Nhật và Anh là hai nước khát tiêu thụ, Úc và NZ có vị trí gần giũi để làm hậu cần thì có lẽ túi dầu Nam cực sẽ là nguồn cung cấp dầu lửa chính của thế giới sau khi các túi dầu Trung Đông xẹp lép.
Mặc dù có Falkland nhưng quần đảo này chỉ có ý nghĩa về mặt quân sự chứ với 3500 dân thì nó không có khả năng tiếp viện được gì cả.
Biết đâu lúc đó sẽ diễn ra một cơn sốt đi Nam cực từ Úc giống như cơn sốt đi tìm vàng ở tân thế giới vào thế kỷ 19.
24 năm nữa, lúc đó nếu còn sống thì mình đã quá già, không làm gì được và cũng không kịp hưởng những thành tựu của túi dầu khổng lồ mang lại, cũng không sao...

Mồm miệng đỡ chân tay

 

Khi trò chuyện với nhau về bọn trẻ du học sinh mướn nhà, mấy người bạn của mình đều có chung nhận xét chúng sống khép kín quá, lúc nào cũng đóng chặt cửa phòng ngủ tít mít, không giao tiếp gì hết. Tụi mình hiểu các bạn trẻ ở trong phòng vẫn dùng phone để giao lưu với thế giới bên ngoài.
Một phụ huynh kể muốn con học cao đẳng cho đỡ tốn kém nhưng vì nó sĩ diện với bạn bè ở Việt Nam nên đòi học đại học bằng được. Sang Úc rồi mà vẫn bị “điều khiển” từ xa như vậy thì không hay chút nào.
Nhớ lại mình mới vào năm thứ nhất đại học KTQD, trường hồi đó học cả sáng lẫn chiều, buổi trưa phải mang theo cặp lồng đi ăn. Lúc đó, mình có vấn đề về tâm lý sợ giao tiếp nên cứ ăn một mình mà không thể ngồi ăn chung với chúng bạn.
Về sau, bạn bè nhận xét khả năng giao tiếp của mình tiến bộ rất nhiều. Khi bắt đầu sang Úc, mình thấy nhiều du học sinh Việt Nam không có việc làm. Có anh tâm sự, học bổng được đồng nào thì trả tiền gọi điện về cho vợ con hết, muốn đi làm để có cái tiêu mà không kiếm được việc, trong khi mình mới sang đã có việc làm ngay.
Ủi tay là một kỹ thuật khó, mình thấy mọi người ủi rất nhanh và đẹp còn mình thì vừa xấu vừa chậm, nhưng vẫn không bị đuổi. Chú chủ hãng ủi (tội nghiệp, chú ấy mất rồi) kêu đi cùng giao hàng chứ thực ra chú đi một mình cũng được.
Chú thuộc bên "cờ vàng", vượt biên đã lâu mà chưa bao giờ về Việt Nam nhưng lại rất thích nghe kể chuyện trong nước những lúc đi xe dọc đường. Cái đó thì mình rất sẵn thậm chí là những chuyện tiêu cực rất hợp tai chú, nói một cách chân thật chứ không hề dối trá.
Cá nhân mình và bà xã đã từng là du học sinh nên rất hiểu những áp lực, chuyện đi học, chuyện đi làm và còn áp lực giấy tờ visa nữa. Càng ngày càng khó khăn, hồi xưa chăm chỉ thì dư tiền, còn bây giờ chăm đến mấy vẫn chẳng bao giờ có gì giắt lưng.
Mọi người thường nói, muốn thành công thì phải Chuẩn bị, Chuẩn bị và Chuẩn bị. Để đi du học thì trước tiên phải có sức khỏe. Sức khỏe bình thường chưa đủ mà phải là trên mức trung bình. Tiếng Anh phải giỏi và tài chính phải “có điều kiện”.
Những cái đó có lẽ vẫn chưa phải quan trọng thiết thực nhất. Theo mình, điều mà các cháu rất cần là kỹ năng giao tiếp. Giao tiếp là chìa khóa để hòa nhập với cộng đồng và cuộc sống mới và chỉ khi hòa đồng với mọi người thì mới có thể vui vẻ yêu đời, từ đó học tốt và làm gì cũng tốt.
Đến trường, nhiều du học sinh ngồi túm tụm cuối góc giảng đường. Khi thầy cô giáo hỏi bài thì chỉ có tụi sinh viên bản xứ trả lời và thảo luận. Vậy thì làm sao đòi học giỏi được?
Một bạn du học sinh kể ghét cái bà hàng xóm, chẳng quen biết gì cũng gạ nói chuyện. Đến trường lớp thì ghét thầy cô giáo, đi làm thì ghét đồng nghiệp. Lý do là họ suy nghĩ khác mình quá, cách xã giao nói năng cũng khác luôn.
Khác biệt là quý, nhưng vẫn cần sự cảm thông, chia sẻ trong môi trường mới. Bạn muốn có PR hay quốc tịch để làm gì nếu không thể kết bạn mới, không thể tìm và giữ được việc làm và hòa đồng với mọi người?
Trong chừng mực nào đó, sức khỏe, tiếng Anh và tiền bạc khó “cố gắng” hơn khả năng giao lưu vì giao tiếp chẳng qua là chỉ việc chúng ta chịu cởi mở, chịu gặp và trò chuyện với mọi người. Bạn sẽ trở thành một người nói chuyện hấp dẫn nếu bạn biết lắng nghe, quan sát và nhạy cảm.
Cha mẹ chúng ta thường khuyên đừng nói nhiều vì sợ chúng ta nói dở nói dại, nhưng khi sang đây bạn sẽ nhận ra rằng văn hóa Úc khoái nói nhiều và cũng thích người chịu chia sẻ, chịu giao tiếp. Đó là điều các bạn trẻ hoàn toàn có thể thích ứng được.

Mồm miệng đỡ chân tay (Bis)
Trong bài kỳ trước, mình khuyên các bạn trẻ nên chú trọng hơn ký năng giao tiếp (communication). Nếu mình làm giỏi mà không biết cách làm cho mọi người biết thì "áo gấm đi đêm”, quả đáng tiếc.
Vấn đề ở đây không chỉ là mở miệng, mở lời mà việc mở lòng (open mind). Bạn mở cửa (m ình) thì sẽ mở hết hay mở đến cỡ nào?
Nơi mình định cư tại Úc, nhảy việc là chuyện thường xuyên, bạn rất muốn biết mức thu nhập từng lĩnh vực việc làm ra sao để còn quyết định nhảy nhót cho chuẩn. Có điều những người đi trước lại ít chia sẻ thông tin về chuyện này. Đối với mình, ai mà còn giấu mức lương thì mình chưa coi người đó là bạn.
Một cậu bạn hỏi giá mua nhà của mình và còn nợ ngân hàng bao nhiêu. Mình nói đùa, ông làm con tính trừ để xem tài sản của tôi thế nào phải không. Hơi khó, vì của nả bên nội bên ngoại vẫn còn, rồi biết đâu con cái tôi sau này lại cho tôi tiền nữa, làm sao mà tính được!
Trong Tam quốc chí, Tào Tháo tự nhận mình là người lắm mưu “ta đây cũng như người bình thường, chẳng ba đầu sáu tay gì, chỉ có lắm mưu mẹo mà thôi”. Miếng võ ở đây là ăn nói nửa chừng để cho người ta nửa mừng nửa lo. Hoặc nói thì nói những điều vô thưởng vô phạt, không có nội dung và rất ít giá trị thông tin.
Hay thì học, khả năng giao tiếp tụi Tây cực giỏi. Tụi chúng tôn trọng người nghe và thường biết cách nói ra những điều mọi người thích nghe. Ai học tiếng Anh thì biết, cùng từ ngữ như nhau mà ngữ điệu khác nhau thì ý nghĩa cũng khác rất nhiều. Tụi nó còn rất ưa sử dụng ngôn ngữ thân thể nữa (body language).
Bạn có thể chê nước Mỹ không còn ai để mang hai ông già (Biden và Trump) gần đất xa trời ra làm tổng thống. Xin thưa đó là cách suy nghĩ hình thức khuôn mẫu, khi chọn nhân sự chỉ dựa vào tuổi tác hoặc số lượng bằng cấp, nhưng lại không kê ra học ở đâu và khi nào; hoặc đồn đoán là ông ta thân Tàu hay thân Mỹ.
Phương Tây thì khác, nhiều chính khách như Obama hay Trump đều đã viết vài đầu sách trước khi làm tổng thống. Sách không phải để biểu diễn khả năng sử dụng ngôn ngữ mà quan trọng hơn là truyền bá "tư tưởng” của tác giả, cách nhìn nhận về thế giới và con người. Lựa chọn người cầm cân nảy mực không phải là vấn đề chọn tuổi, chọn sắc đẹp mà là những nội dung thiết thực về đường hướng, tính khả thi hết sức chi tiết và tỉ mỉ về chính sách đối nội và đối ngoại đã được phản biện lật lên lật xuống.
Khi đi mua đồ, bạn thường chọn sản phẩm mà bạn hiểu rõ hay mua thứ mà bạn chưa biết nó có công dụng gì? Tương tự như vậy, nếu bạn muốn được lựa chọn để làm người vợ, người chồng tương lai, muốn được kết bạn, muốn có việc làm, muốn được thăng tiến trong công việc...thì đều cần làm hấp dẫn mọi người về "chất" của mình. Ở chiều ngược lại, bạn là người chủ động thì cũng vậy thôi, có tương tác, giao lưu thì mới “nên xuân”.
Giao tiếp không phải là nói như con vẹt, đó là đối nhân xử thế, là "đẳng cấp" của mỗi người trong chúng ta.

Thuyết âm mưu: Ván bài chiến lược mới

 

Xe hơi điện là một cú lừa thế kỷ? Mặc dù chưa thể đoan chắc gì về tương lai của xe điện nhưng một thực tế đang diễn ra là xe điện đang gia tăng tỉ lệ trong xe hơi và có giá trị tuyệt đối ngày càng khủng.
Đáng chú ý, Trung Quốc đang chơi một canh bạc đối với xe điện khi nước này đã vượt lên trong cuộc đua về sản xuất loại hàng mới mẻ này. Đây cũng là điều không ngạc nhiên khi chúng ta nhìn nhận rằng sự phát triển nhanh chóng của Trung Quốc thì sớm hay muộn cũng sẽ dẫn đến những thay đổi về chất.
Đất nước tỉ dân bắt đầu có một cuộc chuyển hóa từ việc sản xuất những mặt hàng dễ dãi, công nghệ thấp như may mặc, giày dép, hàng gia dụng...để tiến lên những mặt hàng có giá trị tri thức nhiều hơn, công nghệ cao cấp hơn như xe điện kể trên, hay sản phẩm sắt thép, viễn thông và các loại dịch vụ.
Ai cũng biết Trung Quốc là đối thủ tiềm năng của Mỹ và việc nước này lớn mạnh cũng có nghĩa là một trật tự kinh tế mới trên toàn cầu sẽ được xác lập theo đó nền văn minh phương tây không còn giữ vai trò thống trị độc tôn như hiện nay.
Vậy Mỹ và phương Tây có thể làm gì và có những lựa chọn nào nhằm bao vây và ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc?
Mỹ đã thông báo đánh thuế 100% vào xe điện Trung Quốc, Châu Âu cũng có thể hành động tương tự như vậy. Trong điều kiện thị trường, doanh nghiệp sẽ phá sản nếu thua lỗ, giá bán thấp hơn giá thành. Nhưng ở Trung Quốc thì khác, bằng cách này hay cách khác Chính phủ có rất nhiều tiền để bù lỗ và can thiệp thì mức thuế nào vẫn có thể giải quyết được.
Trong thể chế chưa có công đoàn độc lập để bảo vệ quyền lợi người lao động, quyền lợi quan trọng nhất là mức lương thì người công nhân dễ dàng bị bóc lột thậm tệ để các ông chủ thu những khoản lợi nhuận kếch xù. Lúc đó đến lượt chính phủ sẽ có cách trấn lột hay tịch thu tài sản các đại gia dưới vỏ bọc đả hổ diệt ruồi. Ngoài ra, chính quyền còn có nguồn thu quan trọng khác là bán đất với cơ chế sở hữu đất đai toàn dân.
Mặt khác, Mỹ và phương Tây chắc hẳn cũng không muốn quay lại với chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch làm thị trường thế giới bị chia cắt, gây ra những hệ lụy nguy hiểm về chính trị, dễ dẫn đến chiến tranh và bạo lực. Do đó giải pháp về quan thuế chưa phải là tốt nhất và cần có phương cách khác tốt hơn.
Một số người bạn của mình nêu hiện tượng các nước nhận nhiều di dân như Mỹ, Úc, Canada...đang đồng loạt siết chặt vấn đề nhập cảnh, gồm cả ba dòng chảy định cư, du học và du lịch. Ở Úc việc cắt giảm định cư còn phân nửa được cả hai phe chính phủ và đối lập nhất trí cao.
Về du học, báo Úc đưa tin Đại học Sydney, Đại học lâu đời nhất của Úc đã có tới 45% sinh viên ngoại quốc. Nếu tính về số người lên lớp thực tế thì con số này còn cao hơn vì phần nhiều sinh viên địa phương học bán thời gian. Mục đích của cách đưa tin này nhằm để chính phủ hạ giảm visa du học.
Về visa du lịch cũng cực kỳ khó khăn, theo một nguồn khảo sát, tỉ lệ người quốc tịch Việt Nam rớt thị thực lên đến 70%, một tỉ lệ kinh hoàng nếu so sánh với số liệu những năm qua.
Có thể hiểu Úc và Canada hòa nhịp trong dàn nhạc do Mẽo làm nhạc trưởng. Với hiệp ước NAFTA, Canada đã trở thành nước xuất khẩu lớn nhất vào Mỹ. Còn hiệp định Aukus cho phép Úc được nhận công nghệ Mỹ để sản xuất tàu ngầm hạt nhân.
“Trăm dâu đổ vào đầu tằm”, những rào cản này có lẽ nhắm chính đến người Tàu. Khi chuyển đối sang sản xuất công nghệ cao, tất yếu dẫn đến sa thải và thất nghiệp, vì thế rất cần “đầu ra” định cư, du học hoặc du lịch. Khi đầu ra bị chặn cũng là cách để việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế phải bị kìm hãm.
Ở Trung Quốc, chỉ cần tỉ lệ thất nghiệp 10% thì con số đã lên đến hàng trăm triệu người tràn ra đường làm loạn. Rõ ràng đây là một bài toán mà chính quyền Trung Quốc phải tính đến để không dám mạo hiểm.
Một câu chuyện cũ, nguyên nhân đội quân triệu người và hàng trăm máy bay xe tăng của Iraq nằm im không chịu đánh lại quân Mỹ trong cuộc chiến 2003 đã được giải thích là do các tướng lĩnh Iraq đã bị Mỹ mua chuộc. Họ không thiếu tiền thì có thể dụ bằng cách nào? Bằng thẻ xanh và quốc tịch Mỹ an toàn cho cả gia đình.
Ván bài lật ngửa ở đây là sau khi vét đầy túi tham thì một bộ phận có điều kiện rất muốn tìm một nơi đáng sống để làm người tử tế.
Mỹ và phương Tây chặn con đường đi ra chắc chắn là điều mà chính quyền Trung Cộng sợ nhất.

Thứ Tư, 29 tháng 5, 2024

Những điều ghi nhận sau mùa bóng Anh Quốc

 

1. Bất ngờ lớn nhất có thể kể đến trận đấu chung kết cup FA đêm qua, trong đó Man đỏ, với đội hình què quặt đã hạ đẹp Man xanh, với đội hình mạnh nhất. May cho quỷ đỏ, vài ba gương mặt đã kịp thời phục hồi, đã được “ém quân” chờ cho trận đấu của cả mùa giải trong khi Man city thiếu vắng TM đã thất sủng Ederson. Man Utd đã dẫn trước hai trái trong hiệp 1, còn Man city bế tắc, chỉ gỡ được một bàn danh dự ở phút 87.
Một trận bất ngờ gây kết quả thất vọng cho 4 đội bóng, bao gồm đối thủ Man cùng thành phố mất cú đúp, Chelsea mất suất đá C2, Newscatle mất suất đá C3, Arsenal mất quyền chơi siêu cup Anh quốc, thậm chí còn cay đắng hơn nếu nghĩ rằng phải chi Man xanh cũng chơi tệ thế này thì làm sao họ toàn thắng được trong 10 trận cuối giải, và chỉ cần 1 trận hòa thì chức vô địch Primier League đã thuộc về pháo thủ.
2. Bất ngờ lớn thứ nhì có thể kể đến là sự trỗi dậy ngoạn mục của Aston Villa để lọt top 4 Ngoại hạng Anh, vượt qua đối thủ trực tiếp Tottenham, của HLV người Úc Postecoglou vỏn vẹn 2 điểm.
Thành công này ghi dấu ấn của HLV Emery, đồng thời của hai cầu thủ xuất sắt nhất trong đội hình ở hai đầu là TM Martinez và trung phong Watkins. Aston Villa từng vang bóng một thời nhưng tình trạng tài chính ngày nay của đội không hùng mạnh như các đại gia big six mà vẫn lọt vào top 4 thì có thể coi là kỳ tích.
3. Sự sa sút của thảm hại của Chelsea và Man Utd, dù có lý do là bão chấn thương ở cả hai đội. Chelsea đã trở lại với 5 trận thắng cuối giải để lên hạng 6, Man Utd thắng chung kết FA như kể trên vẫn không thể coi là một mùa giải thành công.
Tương tự, Newscatle cũng có mùa giải thất bát rớt xuống hạng 7 từ hạng 4 năm ngoái. Chủ nhân Chích chòe là hoàng gia Saudi còn giàu hơn hoàng gia UAE của Man city và hoàng gia Qatar của PSG nhưng họ lại không chịu chi, có thể do sợ vi phạm luật công bằng tài chính.
4. Everton bị trừ 8 điểm, Nortingham Forest bị trừ 4 điểm vì chi tiêu quá mức cho phép, trong khi sai phạm của Man city còn nghiêm trọng hơn mà vẫn “chưa thấy gì”. Dự kiến, mức án dành cho Man city sẽ được công bố vào cuối năm nay 2024, như vậy có thể dự đoán Man city khó có thể tiếp tục vô địch nước Anh một lần nữa.
Liên đoàn bóng đá Anh nên mạnh tay hơn nữa tránh tình trạng mang tiền mua danh hiệu, mất đi vẻ đẹp trong sáng của túc cầu.
5. Cuộc đua vô địch nằm nay hào hứng đến trận cuối giữa Man city và Arsenal, sau khi Liverpool đã đứt bóng trước đó vài trận.
Ở mùa giải năm ngoái, Man city thực sự xuất sắc thì năm nay họ có phần may mắn. Nếu nhìn vào thành tích của Arsenal với nhóm big six thì rõ ràng Arsenal giỏi hơn, họ thắng Man Utd cả hai lượt trận, các đội khác lấy mỗi đội 4 điểm (một thắng một hòa). Riêng với Man city thì một hòa và hai lần bị phơi áo (tính cả trận siêu cup đầu giải). Vậy mà vẫn chưa đủ thì chỉ có thể đổ tại cho số.
6. Lần đầu tiên ba đội vừa lên hạng đã xuống hạng đủ cả bộ ba Luton, Burnley và Sheffield Utd. Ở chiều ngược lại, ba đội xuống hạng năm ngoái sẽ lên hạng hai đội vào mùa bóng tới, đó là Leicester, và đội thắng play off đêm nay giữa Southamton và Leed Utd. Đây là trận cầu trị giá hàng trăm triệu bảng vì đội được chơi Primier League sẽ ẵm chi phiếu khủng, còn lớn hơn cả sân chơi Cup Châu Âu.

Iran: cuộc khủng hoảng người kế vị


Cái chết bất ngờ của tổng thống Iran Ebrahim Raisi, 63 tuổi đặt ra nhiều câu hỏi về người kế vị nhà lãnh đạo tối cao, Giáo chủ Khamenei, 85 tuổi. Trong chính thể Iran, tổng thống chỉ là nhân vật số 2, sau nhà lãnh đạo tôn giáo. Khi kế vị Giáo chủ Khomeini, người khai sinh ra nước Iran cách mạng hồi giáo, qua đời năm 1989, Khamenei cũng đang là tổng thống.
Đối với một chế độ độc tài, cái chết của một lãnh đạo cấp cao luôn đặt ra những nghi vấn. Nguyên nhân để chiếc máy bay chở ông Raisi rơi được quy cho thời tiết và trục trặc kỹ thuật. Có điều trong ba trực thăng thì chỉ có chiếc bay giữa chở tổng thống, ngoại trưởng và Thống đốc tỉnh rớt, nếu vì thời tiết thì tại sao hai chiếc kia không việc gì?
Chiếc trực thăng Bell 212 của Mỹ được sử dụng từ năm 1976, trước cách mạng 1978, nhưng vẫn được ưa chuộng vì nó "êm" nhưng với độ tuổi gần 50 năm và thiếu phụ tùng bảo dưỡng do bị cấm vận thì cũng dễ có chuyện. Tuy nhiên để dùng cho tổng thống chắc phải là cái tốt nhất, nhưng hóa ra lại là chiếc duy nhất gặp sự cố.
Khi ông Raisi chết đi mới lộ diện một ứng viên kế vị, chính là Mojtaba Khamenei, con trai "đấng tối cao". Liệu Mojtaba có liên quan gì đến cái chết của tổng thống là một câu hỏi nhưng có thể không bao giờ có câu trả lời.
Được biết sau 3 giờ máy bay rơi, Giáo sĩ Mohammad-Ali Al-Hashem, người có mặt trên chuyến bay cùng Tổng thống Raisi, đã ít nhất hai lần liên lạc bằng điện thoại với văn phòng tổng thống để cầu cứu nhưng rồi mọi thành viên trong phi hành đoàn đều đã chết.
Tại Iran không có chức thủ tướng, tổng thống là người điều hành chính phủ hằng ngày. Tuy nhiên nhiên Giáo chủ kiêm nhà lãnh đạo tối cao mới có tiếng nói quyết định cuối cùng về chính sách lớn, đặc biệt liên quan đến an ninh quốc phòng và đối ngoại.
Giáo chủ Khaimenei đã ngự trị 35 năm, là một trong những nhà lãnh đạo lâu năm nhất thế giới. Ở tuổi 85, ông không khỏe, từng bị ám sát, đạn bắn xuyên phổi làm liệt một cách tay; rồi từng bị ung thư tiền liệt tuyến.
Mặc dù con trai Mojtaba đang được đồn đoán nhưng anh này chưa hề từng giữ chức vụ gì trong tôn giáo và chính quyền và do đó không có nhiều uy tín.
Cuộc bầu cử tổng thống Iran sẽ diễn ra vào ngày 28/6 tới (trùng sinh nhật mình) có thể sẽ tìm ra người kế vị Giáo chủ Khamemei. Tuy nhiên việc lựa chọn ứng cử viên cũng là điều phức tạp và khó đoán định.
Mình đã từng sang Iran và Saudi, hai quốc gia hồi giáo hà khắc nhất. Điều khác biệt là Saudi không có gái điếm còn Iran đứng đầy đường. Có người cho rằng đây là tàn dư chế độ cũ, nhưng đúng hơn là hoàn cảnh kinh tế xô đẩy, từ một nước giàu có thịnh vượng nhất khu vực, ngày nay Iran trở nên nghèo khó, đến phương tiện bay cho tổng thống cũng không lo nổi.

“Ngân sách cho tất cả mọi người”


Tổng trưởng Kinh tế Jim Chalmers vừa công bố kế hoạch ngân sách cho năm tài khóa 2024-2025 mà ông mô tả là một bản Ngân sách “cho tất cả mọi người dân Úc”. Đó là cách nói lùa gà, dù sao cũng không không trắng trợn đến nỗi: "Tiền điện tăng thì mọi người đều hưởng lợi”.
Theo quy luật khách quan của một xã hội còn phân chia giai cấp và xung đột lợi ích, nếu vận hành thị trường thì không thể định hướng. Bất kỳ chính sách nào cũng có winner và loser, đối nghịch như nước và lửa, không thể mọi người giống nhau được.
Nhưng thôi để cho vui vẻ, chúng ta thử “tô hồng” một chút về những cái được trong kế hoạch ngân sách mới để xem chính phủ ứng phó với bão giá ra sao. Điều đập vào mắt mọi người là ông Chalmers thông báo mỗi gia đình sẽ được trợ giá $300 tiền điện.
Vẫn câu chuyện được và mất. Có tiền thì vui nhưng cũng nên hiểu điều này sẽ làm ngân sách tốn $7.8 tỉ. Cộng thêm một số gia tăng chi tiêu khác như hỗ trợ tiền thuê nhà đã làm đảo ngược cán cân từ chỗ ngân sách thạng dư sẽ trở nên thâm hụt chỉ sau một năm.
Mọi người có thể đoán được lý do của việc chi tiêu hào phóng là chỉ còn 10 tháng nữa là thời điểm tổng tuyển cử cho nhiệm kỳ tới.
Một chính sách lớn là sẽ cắt giảm di dân, trong đó có cả du học khi chính phủ coi giá sinh hoạt cao là vì di dân. Đây là cách lý giải rất được lòng dân vì không hiểu sao đa số cử tri Úc luôn muốn cắt giảm di dân.
Bây giờ có đủ các loại máy chụp chiếu cắt lớp mà còn chưa chẩn đoán được bệnh gì, đằng này chỉ nắm cổ tay mà phán như đúng rồi. Chưa có bằng chứng hay nghiên cứu nào chứng minh được sự liên quan giữa di dân và giá cả mà cứ đổ thừa như vậy thì giỏi thật.
Nhìn sang Việt Nam, càng hô hào giảm biên chế thì biên chế càng tăng. Úc cũng vậy, các chính khách luôn nói phải giảm di dân nhưng thực tế thì người bên ngoài vẫn vào với nhiều lý do khác nhau. Sau cơn sốt visa đầu tư kinh doanh 188 thì nay là trào lưu visa tay nghề làm việc 482.
Sự thực, di dân là động lực tăng trưởng kinh tế, mặc dù phải trả giá đôi chút về môi trường và xã hội. Trong hoàn cảnh tâm lý bất lợi, chính khách nào dám bày tỏ quan điểm phải tăng cường di trú thì không khác nào sự tự sát về mặt chính trị.
Nhìn chung chinh phủ của Thủ tướng Albanese đang xuôi chèo mát mái với con thuyền kinh tế Úc, các chỉ số về tăng trưởng, thất nghiệp, lạm phát đều ổn định ở mức an toàn. Dự báo từ nay đến cuối năm xác suất tăng lãi suất là 10%, giảm cũng 10%, như vậy triển vọng giữ nguyên là 80%, đó cũng là điều kiện để thị trường địa ốc phát triển bền vững.