Thứ Sáu, 14 tháng 2, 2020

Nhớ Tuấn khỉ


Tiền Úc mất giá nhất trong vòng 10 năm

Tiền đô Úc đã được coi là xuống giá đến mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua, khi 1 Úc kim chỉ còn đổi được 0.67 USD, nghĩa là một đồng Úc chỉ bằng 2/3 đồng Mỹ!
Đồng đô Úc mất giá có nhiều nguyên nhân, phản ánh sự suy yếu của nền kinh tế, nhưng nguyên nhân trực tiếp là do dịch cúm Covid-19 của Trung Quốc.
Hiện nay, nền kinh tế Úc bị "trói" chặt vào nền kinh tế Trung Quốc vì Úc là nước cung cấp khoáng sản lớn cho các ngành công nghiệp của quốc gia được mệnh danh là công xưởng của thế giới.
Mỗi khi đồng Tệ của Trung Quốc mất giá thì trong hầu hết các trường hợp, đồng Úc cũng đi xuống theo.
Thời gian đồng Úc kim lên giá cao nhất là vào năm 2012, lúc đó 1 Úc kim đổi được 1.1 USD. Tuy nhiên, vào năm 1998, với việc áp dụng thuế GST lần đầu tiên, đã làm mất giá tiền tệ, một Úc kim chỉ chỉ đổi được 0.49 USD mà thôi.
Với những diễn biến của kinh tế Úc và thế giới, nhiều dự đoán cho rằng đô Úc sẽ tiếp tục mất giá.
Tong khi đó, đô Úc cũng đã mất ngưỡng 16,000 VND, cũng là mức giá thấp kỷ lục sau nhiều năm.

Arsenal: Ngày mai bắt đầu từ hôm nay

Ngày nay bóng đá khác xưa rất nhiều. Trước đây, các đội bóng hầu như dựa vào nguồn cầu thủ tự đầu tạo, họ mở trường đào tạo, và đi săn lùng các năng khiếu. Bây giờ các đội bóng đã lên sàn chứng khoán, lại có những Tỉ phú đỡ đầu nên nên họ có thể vung tiền mua các tài năng ở khắp nơi trên thế giới. Có cầu thủ giỏi, đội bóng sẽ có thành tích. Đó là cách làm của các đội bóng như Real Madrid, Barcelona, Liverpool, Man city, Man Utd, Chelsea và gần đây nhất, với việc chiêu mộ Mourinho, HLV nổi tiếng về “đốt tiền” thì Tottenham cũng sẽ đi theo con đường này.
Arsenal là đội bóng cùng đẳng cấp và truyền thống với các đội kể trên, nhưng thực sự vẫn chưa bao giờ tỏ ra bạo tay. Theo cách nói của HLV Wenger, thì “ADN của Arsenal” là chú trọng phát triển tài năng trẻ.
Thực ra, Arsenal không hẳn là quá ngoan cố với thời cuộc. Mấy năm gần đây, một số cầu thủ đắt giá đã được đưa về, theo thứ tự về trị giá, có thể kể đến Pepe, Aubameyang, Lacazette, Ozil. Tuy nhiên, hiệu quả chưa thấy đâu mà thành tích thì ngày càng đi xuống.
Có thể thử tìm ra hai lý do chính. Thư nhất, các cầu thủ mua về của Arsenal chưa phải là những ngôi sao hàng đầu thế giới. Các cầu thủ kể trên chưa thể sánh bằng các đàn anh trong đội như Adam, Bergkamp, Viera, Henry, van Perie, càng chưa đạt tới tầm của Ronaldo, Messi, Rodney, Droba, Salah...
Thứ hai, các cầu thủ hàng trụ cột của Arsenal thiếu khát vọng và sự ổn định. Ở đây, chơi bóng vì mục đích tiền bạc là một chuyện, nhưng các cầu thủ muốn thăng hoa thì cần chiến đấu vì danh dự cá nhân và truyền thống của đội bóng nữa.
Các ngôi sao của đội dường như cảm thấy lạc lõng vì họ không được có những đồng đội cùng đẳng cấp. Họ sinh ra những một bước đệm, vừa phải gồng mình bảo vệ kết quả trước mắt cho đội, lại vừa có nhiệm vụ “dìu dắt” cho các thế hệ đằng sau. Và đó là những việc làm quá sức, khiến họ mệt mỏi và chán nản.
Một điều rất may mắn cho các Pháo thủ, cùng lúc với việc bổ nhiệm một HLV trẻ 37 tuổi là Arteta, với một hợp đồng dài thì đội đang có một thế hệ “sao mai” đầy hứa hẹn. Nhưng cầu thủ mới 18, đôi mươi như  Martinelli, Saka, Guendouzi, Willock, Nelson, Nketiah đã thường xuyên được ra sân và đều tỏ ra hết sức triển vọng. Đó là chưa kể hai cầu thủ đang cho mượn Smith Rowe và Saliba.
Hiện tại Arsenal là một trong những đôi bóng trẻ nhất trong số các “ông lớn”. Trong đội chỉ có 4 cầu thủ bước sang tuổi “băm”, đó là Luiz, Sokrakis, Ozil và Aubameyang. Điều trùng hợp là cả bốn cầu thủ này chỉ còn hơn một năm hợp đồng (đến hè 2021). Có thể, nếu ai đó trong số họ tìm được bến đỗ thì đội cũng “giải quyết” cho họ ra đi ngày trong mùa hè năm nay.
Điều mà một HLV cần làm là tìm ra một ra công thức cân bằng giữa cái mới và cái cũ, giữa truyền thống và cách tân, yếu tố bên trong với yếu tố bên ngoài.
Arteta mới về đội được hơn một tháng, thời gian còn quá ít ỏi. Thành tích của đội chưa được cải thiện, đội vẫn chưa nhích lên được thứ hạng nào mà vẫn xếp thứ 10. Tuy nhiên, các huyền thại cũ khi nhận xét về đội đều cho rằng lối đá đã khởi sắc hơn và cho rằng ông đang đi đúng hướng.
“Có bột mới gột nên hồ”. Đội ngũ của Arsenal hiện nay không thiếu tài năng, đặc biệt là lứa tuổi mới nổi lên. Chúng ta thử điểm “quân” như sau:
Về thủ môn, hai thủ môn Leno và Martinez đều mới 27 tuổi, vì tuổi thọ thủ môn cao hơn cầu thủ nên hai thủ môn này có thể chơi 5-7 năm nữa. Đáng chú ý, Martinez là cầu thủ thâm niên lâu nhất đội với 9 năm. Họ không quá xuất sắc, những cũng được gọi tập trung đội tuyển Đức và Argentina, “đủ dùng” để cạnh tranh một suất top 4 cho Arsenal.
Hàng hậu vệ, Berellin và Chambers đều mới 24 tuổi, nhưng đều đã có trên dưới 200 trận Premier League. Họ sẽ hợp cùng các tài năng trẻ Saliba, 18 và Tierney, 22 cho bộ tứ. Hàng hậu vệ luôn là yếu điểm trong nhiều năm nay, trong đó đông về lượng nhưng thiếu về đẳng cấp. Những cầu thủ giỏi như Chambers hay Tierney vẫn còn đang chấn thương.
Nếu Arsenal chịu trả 40 triệu bảng cho Real Madrid thì Ceballos, 23 sẽ tiếp tục ở lại với đội, để hợp cùng Xhaka và Guebdouzi cho tam giác tiền vệ. Tuy nhiên, phương án dự phòng với Willock, 20 tuổi cũng không tệ. Ngoài ra, Arteta hứa trả Maitland-Niles về vị trí sở trường là tiền vệ trung tâm, hy vọng anh sẽ có những bước tiến mới.
Ở mũi đinh ba trên hàng công mới là sự cạnh tranh gắt gao nhất, với kinh nghiệm, danh tiếng vượt trội, Lacazette và Pepe đã chiếm hai suất. Xuất còn lại thì Martinelli là xứng đáng nhất, mặc dù còn một loạt tài năng trẻ khác, chỉ còn cách bán bớt đi để được thi đấu và phát triển tài năng.
Tất nhiên đội hình đó để cho mùa giải sang năm hoặc tiếp sau nữa. Mùa giải năm nay còn 13 trận nữa, chắc là quá muộn mất rồi.

Giá dầu lửa lao dốc vì Coronavirus

Cuộc khủng hoảng do Coronavirus gây ra đã giáng đòn chí tử vào hai lĩnh vực Du lịch và Dầu lửa. Thực chất hai cũng là một vì khi nhu cầu di chuyển và sản xuất của con người giảm thiểu ắt dẫn đến nhu cầu về nhiên liệu và dầu lửa giảm theo.
Giá của một thùng dầu WTI được giao dịch ở mức 62 USD chỉ một tháng trước hiện đang giao dịch ở mức khoảng 50 USD mỗi thùng. Như vậy sụt hơn 12 USD mỗi thùng, tương đương gần 20%, chỉ trong 30 ngày.
Giá của một thùng Brent, giao dịch ở mức 68,91 đô la một tháng trước, đã giảm xuống còn 54,52 đô la, giảm hơn 14 đô la mỗi thùng, tương đương gần 21%.
Tuần rồi, các quan chức Trung Quốc giấu tên nói rằng nhu cầu dầu của Trung Quốc đã giảm 20% so với mức tiêu biểu cho mùa vụ, một con số đại diện cho 3 triệu thùng mỗi ngày.
OPEC cũng cảm thấy rằng các hiệu ứng đã đủ ấn tượng để tổ chức một cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về khả năng cắt giảm sản lượng sâu hơn hoặc lâu hơn, ngay cả khi thành viên của OPEC Libya đã sản xuất 1 triệu bpd dưới hạn ngạch thông thường.
Biên độ về nhiên liệu máy bay châu Á hiện đã chứng kiến ​​sự sụt giảm lớn nhất hàng tháng của họ trong hơn 10 năm. Các hãng hàng không quốc tế quan trọng đã hủy hoặc giảm các chuyến bay đến Trung Quốc có thể kể đến British Airways, Lufthansa, American Airlines, United Airlines, Áo Airlines và Swiss International Air Lines. Mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn rất nhiều nếu nhiều hãng hàng không làm theo.
Trung Quốc là một trung tâm nhu cầu lớn đối với nhiên liệu máy bay, với mức 858.000 thùng/ngày (bpd) trong năm 2019, tương đương 10,7% nhu cầu nhiên liệu máy bay toàn cầu.
Platts Analytics đã dự báo nhu cầu dầu giảm thảm khốc là 2,6 triệu bpd trong tháng 2 và ít nhất 2 triệu bpd trong tháng 3, trong khi nhu cầu dầu toàn cầu là 100,83 triệu bpd. 
Sự bùng phát virus có thể tàn phá nhiều hơn bằng cách làm chậm nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. IHS Markit ước tính rằng dịch bệnh có thể dẫn đến giảm 1,1 điểm phần trăm trong tăng trưởng kinh tế Trung Quốc so với dự báo cơ bản là tăng trưởng 5,8% trong năm nay. IHS Markit đã dựa trên các ước tính của mình dựa trên điểm chuẩn được tạo ra trong đợt dịch SARS năm 2003, tuy nhiên thực tế có thể xấu hơn như vậy.
Điều có thể thấy là Coronavirus đã vượt qua SARS về số bệnh nhân cũng như thương vong, mặc dù mới trải qua 3 tháng bệnh dịch. Nếu "Cô Vi" cũng kéo dài 9 tháng như SARS thì thiệt hại về người sẽ khủng khiếp hơn nhiều.
SARS kết thúc vào tháng 8/2003, trùng hợp với thời điểm chiến tranh tại Iraq cũng qua đi, kinh tế thế giới đã bật dậy mạnh mẽ. Bối cảnh hiện nay khác nhiều, nhất là về tình hình kinh tế Trung Quốc đã trở nên yếu đuối nhất trong 30 năm qua và gặp nhiều thách thức bên trong lẫn bên ngoài.

Phải chăng lịch sử Việt Nam chỉ có 2700 năm?

Tháng 9/2019, một cuộc Hội thảo mang tên “Thời đại Hùng Vương trong tiến trình lịch sử Việt Nam” đã mang đến những “kết luận” gây nên xôn xao dư luận, đó là “Nhà nước Văn Lang”, nhà nước đầu tiên của nước ta ra đời vào khoảng 700 năm trước công nguyên, để nói Lịch sử Việt Nam chỉ có 2700 năm thôi!.
Hội thảo này dựa trên thành quả của chương trình nghiên cứu khoa học quốc gia và hội thảo quốc gia “Hùng Vương dựng nước” cuối những năm 60, đầu những năm 70 của thế kỷ XX; theo sáng kiến của Trung tâm Nghiên cứu và phát triển văn hóa Hùng Vương, Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam đồng tổ chức.
GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, khẳng định, những nghiên cứu khoa học mới trên nhiều lĩnh vực liên quan cho thấy Nhà nước Văn Lang chỉ cách đây 2700, chứ không phải 4000 năm hay lâu hơn nữa. Đây là kết quả của những nghiên cứu công phu, được đông đảo các nhà khoa học trong nước công nhận và nó hoàn toàn phù hợp với tiến trình lịch sử của dân tộc.
Truyền thuyết cho rằng có 18 đời Vua Hùng, kết thúc vào năm 258 TCN bởi An Dương Vương Thục Phán. Như vậy, Nhà nước Văn Lang tồn tại khoảng 450 năm, mỗi Vua ở ngôi trung bình 25 năm thì cũng tương đối hợp lý.
Tuy nhiên những lý giải về cội nguồn dân tộc Việt ngày nay thì lại khác. Theo đó, cội nguồn của chúng ta chính là từ...Hồ Bắc và Hồ Nam ngày nay, tức phần trên và phần dưới của Động Đình hồ, với vị Vua đầu tiên là Kinh Dương Vương vào khoảng năm 2879 TCN, như vậy lịch sử Việt Nam đến nay đã gần 5000 năm.
Kinh Dương vương lấy con gái Động Đình quân mà sinh ra Lạc Long Quân, Lạc Long Quân lấy Âu Cơ để ra trăm trứng. Tất nhiên những câu chuyện như thế này không thể có được bằng chứng. Nhưng tại khu vực quanh Động Đình hồ vào khoảng 700 đến 1000 năm trước công nguyên thì ra đời nước Sở, một nước hùng mạnh trong thời Xuân Thu Chiến Quốc.
Vua Sở cũng họ Hùng, khoảng năm 700 TCN, Hùng Thông (740-689 TCN) xưng vương, tức Sở Vũ vương và tỏ ý độc lập với nhà Chu, với vùng ảnh hưởng chỉ xung quanh Hoàng Hà. Tiếng nói của người Sở, tức Hồ Bắc và Hồ Nam (quê Mao Trạch Đông) gọi là tiếng “Hồ Quảng”.
Giả thiết cho rằng nước Sở này chính là nước Việt, hay “Sở Việt” có lẽ không phải, bởi vì địa bàn của nước Văn Lang được coi là ở vào miền Bắc Việt Nam ngày nay. Có thể một tôn thất họ Hùng của Vua Sở đã ly khai để lập ra Nhà nước Văn Lang, như chúa Nguyễn Hoàng vào Nam lập nghiệp?
Về Động Đình hồ, hồ hùng vĩ nhất Trung Hoa, sơn thủy hữu tình, một cảnh đẹp thiên nhiên đã trở thành đề tài bất tận của thơ ca, họa đồ. Đây được coi là mảnh đất thiêng của tất cả người Việt (Bách Việt) mà sau này trở thành người Hoa Nam. Đáng để nói rằng, người Hoa Nam đông hơn người Hoa Bắc và những người Hoa ở hải ngoại cũng hầu hết có nguồn gốc Hoa Nam.
Các lý thuyết gia lỗi lạc có tầm ảnh hưởng lớn sinh vào thời Chiến Quốc như Khổng Khâu và Vệ Ưởng đều là người thuộc Hoa Nam.
Có thể coi Khổng Khâu đã đặt nền mong cho một loạt quan niệm dẫn đến chế độ phong kiến tập quyền. Trước đó, quan hệ vua tôi khá gần gũi và thân mật, như một điển tích đã nhắc đến trong Bình Ngô Đại cáo của Nguyễn Trãi.
Theo đó, sau khi thắng quân Tống, Sở Trang vương khao quân. Vua có một chai rượu quý, nhưng quân sĩ thì đông, nên Trang vương đổ chai rượu xuống sông, rồi sai tướng sĩ dùng bát (chứ không dùng ly như bây giờ) múc uống để “hòa nước sông, chén rượu ngọt ngào”.
Với Khổng tử, xã hội chia làm ba giai tầng rõ rệt là Vua – Quan – Dân. Đến Vệ Ưởng, đã cụ thể hóa những tư tưởng này bằng pháp luật hết sức hà khắc, tập trung mọi tài sản, đất đai vào tay vua; các quan lại và lãnh chúa không được quyền “tập tước”, tức con được thừa kế ngôi vị của cha như trước. Nhưng bản thân Vệ Ưởng, sau gọi là Thương Ưởng lại lãnh hậu quả tàn nhẫn (bị giết) vào lúc những cải cách thể chế của ông chưa thành hiện thực.
Nếu đối chiếu về thời gian, Nhà nước Văn Lang ra đời khi chưa có chế độ tập quyền để tập trung quyền lực vào tay Vua. Xã hội Văn Lang còn được tổ chức khá lỏng lẻo, không có nhiều đặc quyền đặc lợi cho Vua quan. Câu chuyện bánh chưng, bánh dày kể về hoàng tử Lang Liêu đã tự tay làm bánh để dâng cha.
Nhưng sang thời An Dương Vương, thế kỷ 3 TCN, tổ chức xã hội đã quy củ hơn, giúp ông đánh thắng được Triệu Đà, cho đến khi mất “Nỏ thần”.
Trở lại vấn đề Lịch sử Việt Nam kéo dài bao lâu? Điều này phụ thuộc coi đâu là cột mốc, tính từ lúc có “nhà nước”, hay tính từ cội nguồn của dân tộc.
Người Cuốc (Kurk) hay người Di gan (Rom) có lịch sử hàng ngàn năm, dân số hàng chục triệu người với một nền văn hóa khá phát triển, có ngôn ngữ chữ viết riêng nhưng chưa bao giờ có được một nhà nước độc lập. Ngay cả người Do Thái mới  được Liên hợp quốc lập cho họ một quốc gia từ năm 1948.
Người thổ dân Úc với hàng trăm, thậm chí hàng ngàn ngôn ngữ, sống du cư và cũng chưa bao giờ có một nhà nước, nhưng không thể nói họ không có lịch sử.
Cứ cho là Nhà nước Văn Lang ra đời mới 2700 năm nhưng cội nguồn dân tộc Việt lâu hơn thế nhiều. Người Trung Quốc hay Ai Cập được cho là có lịch sử 5000 năm thì người Việt cũng tương đương như vậy.