ĐAU ĐẺ CHỜ SÁNG GIĂNG

Hồi còn nhỏ, nghe câu “Đau đẻ chờ sáng Giăng”, mình chẳng hiểu gì cả. Lớn lên đi học, coi sách ông Mạc Râu “Chủ nghĩa tư bản đang trong cơn đau đẻ, là đêm trước của Cách mạng”, mình chỉ hiểu lơ mơ láng máng. Đến khi được làm chồng, làm cha thì mới hiểu đẻ đái là thế nào ! 

Thế giới đang ở trong giai đoạn chờ đợi một sự bùng phát, một sự thay đổi “sâu sắc, triệt để và toàn diện”. Có ai tin như thế không ? Mình thì thấy đúng là con tạo xoay vần, mọi thứ thay đổi nhanh chóng mặt. Thế hệ mình chuyện bị bố đánh là bình thường. Bố từng kể bị ông nội đánh, ngược lên các đời trước nữa chắc cũng như vậy…Chỉ có đời mình “thiệt” quá, không được đánh con vì đánh theo Luật có thể phải đi tù. 

Bù lại, trước đây mình không hiểu gì về chữ nghĩa thì hỏi ông bà, cha mẹ; mình từ lâu đã không đủ khả năng dạy tiếng Anh cho con mình. “Cá không ăn muối cá ươn”, câu này đúng trước đây mà đúng cả bây giờ, nhưng theo nghĩa khác. Một lần, mình vứt rác ra đường, cháu nhà mình ngăn lại, mình “ní nuận” rằng mảnh này bé quá nên không sao. Cháu bảo, rác bé cũng không được, nghĩ lại mình thấy đúng và phải chịu. Sang bên Úc mà không biết học hỏi từ con cái thì tụt hậu thật chứ không phải là nguy cơ nữa.

Thế giới bây giờ thay đổi quá nhanh. Vừa rồi được đọc một bài báo đại ý, tại sao giới trẻ không mua nhà mua xe như trước đây. Đúng là tụi trẻ nghĩ cao thật, còn mình thì không thoát ra được tư duy cổ lỗ sĩ, chỉ chạy theo bản năng và cảm tính.

Thời đại bây giờ là thời đại sharing economy, tức thời đại của Uber và AirBNB và các loại phần mềm ứng dụng khác (app), không bị ràng buộc bởi sở hữu nhà cửa, xe cộ là phải rồi. Bạn có thể tham gia kinh doanh trong lĩnh vực xe khách mà không cần đầu tư mua thêm xe mới, chỉ cần đăng ký xe cá nhân của bạn với Uber và vẫn kiếm được tiền. Uber ngày càng lấn sân so với taxi theo kiểu truyền thống là lý do tại sao một cái biển đăng ký taxi đã rớt giá từ $400 000 xống chỉ còn $70 000. 

Mình ước mơ được sống ở một nơi nào đó thật xa xôi hoang vu,dù chỉ 1-2 ngày đêm,  nơi chỉ có chim chóc và muông thú, không có khách sạn và các phương tiện hiện đại. Trước đây đó là một điều khó thực hiện thì nay có thể trở thành sự thực với AirBNB. Bạn không cần có tiền mua khách sạn để làm một ông chủ, cứ lên AirBNB báo phòng dư trong nhà bạn là có đồng ra đồng vào.. Rồi nữa, amazon là siêu thị lớn nhất thế giới,  BlueRay là đĩa nhạc có tất cả các thể loại… mà chỉ cần trên online. 

Sự bùng nổ về app đã phần nào thay đổi diện mạo và lối sống của một phần nhân loại. Mình tin rằng, một bộ phận không nhỏ giới trẻ đã, đang và sẽ chọn lối sống du cư như tổ tiên cổ đại của chúng ta đã từng. Họ là những international workers, công dân toàn cầu, sống, làm việc ở nhiều quốc gia và châu lục khác nhau. Tài sản của họ không phải là cái nhà, cái xe…mà là những thứ không nhìn thấy được: trải nghiệm, kỹ năng, xúc cảm, tình thương. 

Rất nhiều người các nước văn minh đã từ bỏ cuộc sống tiện nghi đi đến các nước lạc hậu để làm từ thiện và coi đó là mục đích cuộc sống, là hạnh phúc. Vật chất hữu hình là những cái hao mòn và tàn phai theo thời gian, nhưng những giá trị vô hình thì không mất đi, trái lại còn được bồi đắp cho lớn lên. 

Mình có cháu ruột ở Vietnam đang muốn qua Úc du học, mẹ cháu cứ thắc mắc nên học ngành gì. Không lẽ mình nói thế này: sang đây không nên vì tấm bằng, mà nên được sống, quan sát, học hỏi. Nếu bỏ trăm ngàn đô để lấy cái bằng thì đó là cái giá quá đắt, vì thông thường bằng cấp bây giờ không đảm bảo kiếm được việc làm và thu lại được tiền vốn đã bỏ ra; nhưng để cảm nhận, có tầm nhìn, kỹ năng sống thì lại quá rẻ. 

Thực tế, để có một cuộc sống bay nhảy là điều không thể thực hiện với đa số mọi người. Quanh ta còn bao nhiêu điều trăn trở: đói ăn, thực phẩm độc hại, không khí và nguồn nước ô nhiễm, môi trường rừng biển bị tàn phá, những bất cập về y tế, giáo dục, tội phạm, giao thông đi lại hỗn loạn… là lý do đang rất cần một cuộc bùng nổ, bứt phá.

Một cách giải quyết: bớt chạy đua theo vật chất và hiểu rõ sức mạnh và động lực của những giá trị vô hình.

Tháng 10/2016

Lương Văn Quang