Trao đổi: Quê hương vẫy gọi

 

Để chuẩn bị cho kỷ nguyên mới vươn mình, chắn chắn sẽ có một cuộc vận động hồi hương, huy động nguồn nhân lực từ hải ngoại. Điều này đối với tụi trẻ có thể không quan tâm, nhưng đối với những người đã từng có một bầu trời tuổi thơ ở quê hương, chắc hẳn ít nhiều xúc động đậy.

Việc này không dễ dàng, phải mang lên bàn cân tiểu li, suy đi tính lại, y chang như vào lúc ra quyết định rời bỏ Việt Nam để đi định cư nước ngoài. Yếu tố quyết định không phải là lời kêu gọi xây dựng tổ cuốc tổ cò mà là hai vấn đề gia cảnh và tiền bạc.

Nếu quý bạn có cha mẹ già không nơi nương tựa, bạn phải về thôi. Trước đây, cha mẹ bạn còn đủ đôi, còn trẻ, khỏe và không cần bạn, bạn có thể đi. Thời gian qua đi, bạn rơi vào tình thế không còn lựa chọn.

Thứ đến, nếu bạn cần lấy vợ lấy chồng mà ở bên này “ế” quá. Ở Việt Nam thì đông như kiến, đủ thể loại già trẻ trai gái, giàu nghèo, bằng cấp cao hoặc thấp, và mở ra rất nhiều cơ hội.

Ở chiều ngược lại là sự níu kéo khi bạn đã có vợ con, không dễ bê cả nhà về. Người ta bỏ cả đống tiền để con đi du học nay bạn đưa con về học trong nước, có mà hóa điên. Mà về (thông thường là người chồng), nghĩa là phải xa vợ con.

Nếu một trong hai người ngoại tình, gia đình sẽ tan nát. Rồi với con cái, chúng cũng cần có cha dạy bảo, đặc biệt là tuổi ương bướng 15-18. Trước tuổi đó, cũng cần sự hiện diện của bạn, nếu không chúng sẽ nghĩ (dù có nói ra hay không), “you sống ở Việt Nam thì biết cái gì (mà đòi dậy dỗ tôi), bên Úc nó khác”. Chưa kể xa nhau lâu ngày, cũng là lúc tình vợ chồng, cha con sứt mẻ “xa mặt cách lòng”.

Cái giá xa gia đình là quá lớn, liệu tiền bạc có bù đắp nổi không và về Việt Nam thì kiếm được bao nhiêu? Nếu là đánh quả “liều ăn nhiều” thì phải có quan hệ khủng, mà vẫn rủi ro nhập kho. Còn làm công ăn lương thì 100 củ/ tháng tạm coi là cao rồi. 100 củ, tức 1,2 tỉ năm, bằng $70,000, mức lương dành cho những người trình lùn ở Úc. Như vậy mức cao ở Việt Nam cũng chỉ bằng mức thấp ở Úc, chưa kể vì có vợ con bên này, mỗi năm phải mất thêm chi phí bay lượn 3-4 lần, chưa kể quà cáp.

Tất nhiên nếu bên này thất nghiệp thì câu chuyện lại khác. Về nước mà giơ mấy cái bằng rỏm của Úc ra thì vẫn có cơ may kiếm việc, chứ bên này thì mấy cái đó không lừa được ai. Không loại trừ trường hợp bạn có quá khứ oanh liệt, nay quá đát, bị thải loại thì về cũng là giải pháp không tồi (giống như mấy ca sĩ hải ngoại ế độ).

Với những người con cái đã lớn, dù đang có việc làm, ông lượn đi cho nước nó trong cũng không ảnh hưởng gì đến ai. Nhưng mình ở bên này quen rồi, kể cả có nhiều tiền mà phải xa nhà thì cũng không cần.

Nhưng phân tích trên chỉ dựa trên hiện tại, tức trước khi vươn mình, còn sau khi vươn mình thì tình hình sẽ thay đổi. Thành thật, mình cho rằng Việt Nam sẽ tiến mạnh trong vài năm tới vì dưới ánh sáng AI mọi thứ đều khó ngờ đến chóng mặt.

Bên cạnh đó là sự ưu tiên phát triển kinh tế tư nhân khi coi đây là động lực chủ yếu. Chúng ta đã ngủ quên quá lâu trong kinh tế quốc doanh, đào vàng lên bán cũng lỗ, không thể như thế mãi.

Không hiểu sao mạng xã hội cứ chê VIN, nhưng nhìn từ góc độ quản trị thì VIN là doanh nghiệp tốt nhất của Việt Nam hiện nay. Đội ngũ nhân lực 70.000 người của VIN là một tập thể có kỷ luật và có trình độ.

Các doanh nghiệp tư nhân như VIN thực sự đang rất cần nguồn nhân lực hồi hương từ nước ngoài.