Chưa có bao giờ đẹp như hôm nay

 

(Nước Mỹ hùng mạnh dưới sự dẫn dắt của một tổng thống già)

Hôm nay (theo giờ Mỹ), Biden tròn 79 tuổi. Ông làm tổng thống Mỹ được gần 1 năm qua.

Già gần như nhau, Biden và Trump có nhiều khác biệt. Trump là Tỉ phú và có thể hiểu sở trường của ông là điều hành kinh tế, trong khi ít kinh nghiệm đối ngoại, mặc dù hai trong số 3 bà vợ của ông là di dân ngoại quốc. Trái lại, kinh tế không phải thế mạnh của Biden, trước khi làm phó tổng thống và tổng thống, ông giữ chức Chủ nhiệm ủy ban đối ngoại của Thượng viện trong nhiều năm và thường khoe quen biết nhiều chính khách nước ngoài.

Điều kỳ lạ, Biden thay đổi mạnh về chính sách kinh tế, trong khi hầu như giữ nguyên chính sách đối ngoại của Trump.

Có thể nó hiện tại là lúc “chưa có bao giờ đẹp như hôm nay” đối với vị thế siêu cường của Mỹ trên thế giới. Đối thủ hùng mạnh nhất của Mỹ là Trung Quốc lộ rõ thái độ đấu dịu. Trong cuộc họp Thượng đỉnh tuần trước, Tập gọi Biden là “lão gia”, tức người bạn. Thực sự, điều ưu tiên của Tập lúc này là làm sao giữ vững ngôi báu vào thời điểm ông đã ngồi hết hai nhiệm kỳ lãnh đạo.

Mặc dù vậy, Biden tiếp tục duy trì chính sách cứng rắn đối với Trung Quốc, không bãi bỏ hay hạ giảm các loại thuế bổ sung đánh vào hàng Trung Quốc mà Trump đặt ra trong thời gian chiến tranh thương mại.

Tại Trung Đông, cho dù Biden từng tuyến bố đóng cửa Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem nhưng cho đến nay, chưa có gì mới, nghĩa là chính sách cốt lõi đối với Israel không thay đổi.

Các loại “chí phèo” như Husain, Gaddafi hay Sanchez đều đã chết. Đối với Iran, sau khi dính chưởng bị tiêu diệt viên tư lệnh hiếu chiến Soleimani vào tháng 1/2020, Iran không còn dám hung hăng bắt giữ tàu của Anh và các đồng minh của Mỹ như trước, ngoại trừ tàu của Việt Nam mới đây.

Trump từng làm mất lòng các đồng minh của Mỹ ở Châu Âu thì với bất kỳ Tổng thống Mỹ mới nào cũng dễ làm họ cũng vui hơn.

Ở trong nước, Biden là một chính khách lý tưởng để đoàn kết các lực lượng chống Trump, ông có sự lão thành, không tai tiếng trong quá khứ. Tuy nhiên ảnh hưởng của đảng Dân chủ lại đang trở nên suy yếu, bằng chứng qua một cái test là kỳ bầu cử Thống đốc ở Virginia. Đảng Cộng hòa đã vừa thắng oanh liệt tại tiểu bang “an toàn” của đảng Dân chủ.

Một trong các lý do chính là Chính phủ Biden thay đổi chính sách năng lượng, hạn chế khai thác dầu phiến đá, làm nhiều công ty dầu lửa phá sản hoặc bên bờ vực phá sản. Hậu quá kéo theo là làm vật giá gia tăng, nguy cơ lạm phát rất cao.

Để tránh lạm phát, có thể FED phải tăng lãi suất, điều này sẽ làm suy yếu sự hồi phục kinh tế sau đại dịch. Chính vì thế, uy tín Biden đã giảm sút nghiêm trọng.

Mặc dù vậy, chính sách giảm khí thải vẫn được coi là cần thiết cho việc bảo vệ môi trường về lâu về dài. Trong bối cảnh kinh tế Châu Âu sa sút, kinh tế Trung Quốc cũng có vấn đề thì tình hình tại Mỹ vẫn có thể coi là khả quan.

Tự do là cội nguồn sức mạnh của nước Mỹ. Tự do ở đây không chỉ là tự do cá nhân mà phải hiểu là tự do ở tầm vĩ mô, trong toàn xã hội.

Chỉ có tự do thì kinh tế thị trường mới phát huy được chức năng điều tiết các vùng lãnh thổ, điều tiết các lĩnh vực (fields) của nền kinh tế, các yếu tố quan trọng của kinh tế như giá cả, lợi nhuận, nhân dụng...Tự do không chỉ điều tiết kinh tế và nó còn là nguồn gốc mạnh nhất trong việc chi phối chính trị.

Khi đó những nhân tố phù hợp nhất, các cá nhân xứng đáng và tài năng nhất sẽ được lưa chọn vào các vị trí lãnh đạo xã hội. Nếu bạn đã chứng kiến các buổi tranh luận trong các cuộc vận động tranh cử thì bạn sẽ hiểu được trí tuệ, tính cách và năng lực của những chính khách ở thế giới tự do.

Mình tin vào hệ thống sàng lọc, chọn lựa của chế độ dân chủ. Tư duy sáng tạo, ý chí và bộ não của con người là phi thường nếu được độc lập suy nghĩ, thăng hoa và tất nhiên phải trong điều kiện môi trường tự do.

Trước đây, mình là người ủng hộ Trump vì cho rằng Trump tốt hơn Biden, nhưng không có nghĩa Biden là người kém cỏi. Tất cả các tổng thống Mỹ đều xuất sắc!

Đi qua 79 mùa xuân, Biden có sức khỏe tốt, ngỏ ý sẽ tái tranh cử. Đây là điều tốt nếu hiểu theo khía cạnh có thêm một ứng cử viên mạnh cho cuộc bầu cử tổng thống kế tiếp.