Trung Quốc: Kết thúc kỷ nguyên vươn mình

 

Cả tháng qua, mạng xã hội nổi lên những tin tức cho rằng chiếc ngai vàng của Tập Cận Bình đang lung lay dữ dội. Câu chuyện có lẽ bắt nguồn từ việc Tập đã “mất tích” trên truyền thông hai tuần liền, từ 20/5 đến 4/6, đồng thời cuộc họp Bộ chính trị Cộng đảng bị hủy bỏ, thay vào đó là một cuộc họp BCT mở rộng. Trong cuộc họp, nhiều ý kiến của các nguyên lão như Ôn Gia Bảo, Chu Dung Cơ, Lý Thụy Hoàn... đã công khai phê phán Tập, đặc biệt đã yêu cầu ông từ chức.

Tập đã tái xuất để tiếp Tổng thống Belarus Lukachenko sang thăm Trung Quốc không chính thức vào 4/6. Mấy hôm sau, Phó Thủ tướng Belarus đã lên truyền hình nói rằng trong bữa cơm trưa cùng ngày, cô Tập Minh Trạch đã cùng ngồi tiếp khách với cha mẹ mình. Minh Trạch, 33 tuổi, đã có chồng, từng theo học tại ĐH học Havard, có tin mới quay trở lại để học Thạc sĩ và đã bị một nhà báo đòi trục xuất ra khỏi Mỹ. Với tiết lộ này, Minh Trạch có bằng chứng ngoại phạm là không ở Mỹ, ít nhất trong ngày hôm đó.

Câu hỏi là tại sao con gái chủ tịch lại lần đầu tiên xuất hiện trong một dịp tiếp tân đối ngoại? Liệu đây có phải là sự chuẩn bị để cô tiếp nối hồng phúc của gia đình? Tuy nhiên ở một đất nước vẫn còn mang nặng đầu óc phong kiến trọng nam khinh nữ thì rất khó một kẻ “quần không đáy” lên ngôi cửu ngũ. Còn nhớ, chỉ một ngày sau khi Mao Trạch Đông qua đời thì người vợ thứ tư ít hơn 20 tuổi là Giang Thanh đã bị bắt, rồi bị kết án chung thân với tội danh “chống đảng”.

Tin tức mới nhất cho hay Tập Cận Bình sẽ không đi dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS hằng năm vào 5/7 sắp tới, điều mà ông chưa bao giờ bỏ lỡ. Ngay tại Diễn đàn kinh tế Thế giới (WEF) mà Trung Quốc là chủ nhà mới kết thúc hôm qua, Tập cũng không xuất hiện để tiếp các quan khách là nguyên thủ quốc gia, trong đó có Thủ tướng Chính của Việt Nam.

Cần hết sức thận trọng để đánh giá liệu Tập có ra đi hay không, nhưng nếu căn cứ vào các hiện tượng bất thường và ngôn ngữ của báo chí quốc doanh thì nhiều khả năng quyền lực của ông đã suy giảm. Sự thật là sau 13 năm dưới sự cầm lái của Tập, kinh tế Trung Quốc chỉ tăng trưởng trung bình 5%/ năm, bằng phân nửa so với thời Đặng Tiểu Bình, Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào, đó có thể coi là một thất bại nghiêm trọng.

Hai động lực chính của kinh tế Trung Quốc là xuất khẩu và bất động sản đều chững lại, một hướng đi mới là hàng công nghệ cao xe điện cũng diễn biến bất lợi. Mỹ đánh thuế 100% và mới nhất EU đã hủy bỏ cuộc đối thoại cấp cao hằng năm với Trung Quốc. Động thái này có thể hiểu EU sẽ siết chặt rào cản thương mại với hàng Trung Quốc, trong đó ngành xe điện non trẻ của Châu Âu đang cần được bảo hộ nhiều hơn và sẽ áp thuế cao hơn đối với xe điện Trung Quốc.

Chưa bao giờ niềm tin trong xã hội lại tụt dốc như bây giờ. Người Trung Quốc lão hóa nhanh nhất thế giới, hậu quả của chính sách cực đoan một con trước đây. Nhiều ngôi làng đã biến mất hoặc chỉ còn lại lác đác những người già và với đà này thì không lâu nữa, nền văn minh nông nghiệp hàng ngàn năm tuổi sẽ biến mất. Lớp trẻ thất nghiệp 21.3% đang đi về “Bốn không”: Không có tiền mua nhà, Không hẹn hò, Không hôn nhân và Không sinh con.

Về đối ngoại, hình ảnh đất nước Trung Hoa và người Hoa đang trở nên xấu xí, mối quan hệ quốc tế tệ hơn với Mỹ, EU và cả Việt Nam. Các thủ đoạn ăn cắp bản quyền trí tuệ để làm hàng nhái, hàng rởm đã bị vạch mặt và khó có thể tiếp tục.

Vẫn may, Trung Quốc đã lợi dụng việc Nga và Iran bị cấm vận để trên thực tế độc quyền bán hàng vào hai nước này, đồng thời mua dầu lửa với giá rẻ, có lúc ép giá Nga tới 40% thấp hơn giá thị trường. Tuy nhiên, cơ may này không bền vững.

Mới đây Putin đã có những động thái được coi là “đặt cược” vào sự ra đi của Tập. Nga đánh thuế 55% vào hàng nội thất Trung Quốc, trong khi mức thuế vào EU chỉ có 10% với hơi hướng Nga sẽ được Mẽo nới lỏng cấm vận. Đáng chú ý, Nga còn tiết lộ những tin tức tình báo rất bất lợi cho Tập. Xem ra cặp bài trùng Poo và Xí đã trở nên bốc mùi.

Theo tin tức rò rỉ, hiện có hai nhân vật được xem là ứng viên thay Tập, đó là Uông Dương và Trương Hựu Hiệp. Theo tin tức chưa được kiểm chứng, vào năm ngoái Tập bị đột quỵ, phải tạm thời bàn giao quân ủy cho Trương. Lợi dụng thời cơ và được các nguyên lão ủng hộ, Trương tiến hành cải tổ quân đội, xóa bỏ 5 Chiến khu do Tập bày ra mà quay về 7 Đại quân khu như trước, gạt bỏ một loạt tay chân thân tín của Tập. Hiện nay, Trương được coi là đang kiểm soát quân đội nhưng yếu điểm của ông là chưa có nhiều ảnh hưởng bên khối dân sự, bao gồm cả ngành công an.

Uông có thời được coi là ngôi sao sáng, ứng viên TBT, tuy nhiên đã bị Tập dễ dàng loại bỏ trong ĐH 20 vào năm 2022. Từng là UV Thường vụ BCT, Uông vẫn có uy tín, được nhóm nguyên lão ủng hộ quay lại cầm quyền. Cũng có ý kiến cho rằng Uông quá mềm mại, không phù hợp với giai đoạn nước sôi lửa bỏng hiện nay.

Hãy còn quá sớm để nói Tập sẽ thua, mà vẫn còn cơ hội vượt khó như Mao trước đây. Sau khi thất bại trong “Đại nhảy vọt” Mao cũng bị các đồng chí cao cấp công khai chỉ trích, nhưng rồi số phận của họ đều hết sức bi đát, dù là những cái tên lừng lẫy như Lưu Thiếu Kỳ, Lâm Bưu, Bành Đức Hoài...

Trường hợp không phân thắng bại sẽ là cuộc đấu đá kéo dài, mâu thuẫn ở TW sẽ dẫn đến cát cứ ở địa phương. Trong chu kỳ Hợp – Tan, Tan – Hợp của lịch sử Trung Quốc sẽ đến lúc nước này chia rẽ sâu sắc khiến những thành quả của hơn 40 năm đổi mới sẽ tan tành và Trung Quốc sẽ trở về cái máng lợn.

Ném Chuột vỡ Bình, ném Bình vỡ...tăng trưởng. Dù Tập Cận Bình có mất ghế hay không, kỷ nguyên vươn mình của Trung Quốc với những thành tích từng được cả thế giới thừa nhận, nay đến hồi kết thúc không gì cưỡng lại được.