ĐI TÌM Big 4 ĐỜI MỚI

Mười năm qua, quần vợt thế giới bị chi phối bởi 4 cây vợt hàng đầu mà người ta gọi là Big 4 hay Tứ đại thiên vương, gồm Federer (SN 1981), Nadal (1986), Djokovic (1987) và Murray (1987). Ba cây vợt đầu đã từng giữ vị trí số 1 TG, năm nay cây vợt cuối cùng của Big 4 là Murray lần đầu tiên nếm hương vị này.

Thật ra Fed thuộc thế hệ của Hewitt (1981) và Roddick (1982), những người thay phiên nhau chiếm giữ đỉnh cao thế giới vào các năm 2000, 2001 và 2002. Hewitt và Roddic đều là những nhà thể thao “sớm nở chóng tàn”, nổi sớm mà xuống dốc cũng quá nhanh. Bởi vậy từ năm 2004, ngai vàng đã thuộc về Fed. Nadal cũng là một hiện tượng nở sớm, khi anh đoạt Grand Slam từ khi 19 tuổi và nhanh chóng trở thành cây với số 2 thế giới vào năm 2005. Bộ đôi Fed và Nadal là cặp đối thủ số 1 và số 2 lâu năm nhất trong lịch sử. Đến năm 2008, Nadal thắng Fed ở Wimbledon, nơi sở trường của Fed để trở thành cây vợt số 1 thế giới. Những tưởng một triều đại mới được mở ra nhưng vì Nadal bị chấn thương nên Fed đã trở lại. Nhưng vào lúc đó Fed đã phải chiến đấu khốc liệt với 2 cây vợt trẻ đang nổi lên, đó là Djokovic và Murray, trong đó Nole lên ngôi số 1 vào năm 2011.

Jdokovic và Murray là cặp đôi sinh cùng tháng cùng năm, cùng luyện tập và thi đấu với nhau từ thuở thiếu niên, cùng vào top ten trước ngày sinh lần thứ 20 trong năm 2007. Thành công đến với Nole trước khi anh đoạt Grand Slam vào năm 2008, trong khi cùng năm Murray cũng vào chung kết Grand Slam nhưng thua. Số phận đen đủi của Murray kéo dài đến tận chung kết lần thứ năm, tức giải US Open 2012 thì Murray mới được hưởng Grand Slam đầu tiên. Giai đoạn này cũng là giai đoạn Big 4 thống trị tuyệt đối, các cây vợt Fed, Nadal, Jdokovic thay nhau nắm giữ ngôi vua, ngoại trừ Murray, một lý do nhỏ là Murray bị chấn thương nặng, phải phẫu thuật.

Một điều thú vị là, Fed là cây vợt vĩ đại nhất trong lịch sử với kỷ lục về số GS (17 chiếc), kỷ lục về thời gian giữ vị trí số 1, nhưng thành tích đối đầu trực tiếp trong Big 4 thì lại khá khiêm nhường: thua Nadal với tỉ số “khắc tinh” 11-23; thua Djokivic 22-23; với Murray, số trận đấu hơi ít thì Fed mới nhỉnh hơn 14-11, tuy nhiên vì Fed chưa giải nghệ nên sẽ có nguy cơ cũng sẽ thua cả Murray.

Vào đầu mùa banh 2016, Nole tiến đến một kỷ lục trong lịch sử về số điểm ATP: 16790, những tưởng số điểm không thể vượt qua. Vậy mà sau khi được làm cha vào tháng 6, Murray đã chơi quá xuất sắc, trong 5 tháng đã đoạt 8 danh hiệu, cộng thêm chiếc huy chương vàng Olympic, Murray còn là nhiều đầu tiên chiếm 2 huy chương vàng cá nhân ở hai kỳ ĐH liên tiếp. Cùng lúc đó, Nole lại sa sút thảm hại và đã phải nhường vị trí cho Murray. Murray trở thành người già thứ nhì trong khi nhận ngôi vị, đồng thời cũng đánh dấu một cột mốc khác, xóa bỏ thời kỳ của các Big 4 vì Fed Và Nadal đã xuống dốc không phanh.

Vài nét về Nhà vua mới, Murray có lối đánh phòng ngự cuối sân (defensive baseline), ít lên lưới, tỉ lệ đánh hỏng khá thấp. Murray giao bóng mạnh nhưng số quả ace thường ít. Murray có thể lực khá tốt và là một chiến binh bền bỉ và cũng vì thế người ta cho rằng anh còn giữ được phong độ trong vòng vài năm nữa. Mặc dù Murray mới đoạt 3 GS nhưng tổng số lần vào chung kết không hề kém: 11 lần.

Trong quá khứ, các cây vợt hàng đầu, ngoại trừ Federer, đều trưởng thành khá sớm, đó là Becker, Sampras, Agassi, Chang, Hewitt, Roddick… đều có Grand Slam từ lúc tuổi teen. Kỹ thuật quần vợt có sự thay đổi, theo hướng tạo ưu thế cho những cây vợt thiên về sử dụng sức mạnh. Sức mạnh là phẩm chất đòi hỏi có sự trưởng thành nhiều hơn của thể chất, tức phải nhiều tuổi hơn. Cây vợt số 4 hiện nay Warrinka chỉ vươn lên đỉnh cao sự nghiệp khi ở tuổi 30; tương tự Raonic là một cây vợt có thể hình cao to mới vươn lên vị trí số 3 khi tuổi đời cũng không còn trẻ (25). Nói như vậy sẽ thấy một khoảng trống kinh hoàng khi nhìn vào lực lượng các cây vợt trẻ thế giới. Có thể tiên đoán ba cây vợt Murray, Djokovic và Raonic sẽ tiếp tục trụ trong bố tứ của 2017. Cây vợt thứ tư đang được nhắm đến Kyrgios, cậy vợt Úc thòi lòi 21 tuổi, đang đứng thứ 13. Chưa biết chừng, cây vợt tính khí bất thường nhưng là một tài năng lớn này sẽ cạnh tranh ngôi vị số 1 trong tương lai rất gần.