Trump chỉ làm tổng thống trong bốn năm nhưng đã đạt được những thành tựu to lớn trên nhiều lĩnh vực. Một trong số đó là diễn biến hòa bình tại một lò lửa luôn làm đau đầu các tổng thống Mỹ.
Liên đoàn Ả Rập, tức "Thế Giới Ả Rập" có 22 nước nhưng vào lúc thành lập năm 1945 chỉ có 6 thành viên, đó là Ai Cập, Li Băng, Saudi, Iraq, Syria và Jordan. Các vùng đất khác đều còn nằm trong lãnh thổ thuộc địa.
Các nước lớn ven bờ Địa Trung Hải như Algieria, Tuynisia, Morocco là thuộc địa của Pháp, các nước Vùng Vịnh thuộc Anh, còn Sudan thuộc chính Ai Cập.
Ngay sau khi Do Thái ra đời năm 1948, chiến tranh đã bùng nổ. Nhà nước non trẻ đã lần đầu tiên đánh bại liên quân Ả Rập do Ai Cập đứng đầu.
Lên thay vua Fabrouk, Nasser lên còn tỏ ra hiếu chiến hơn, ông phong tỏa đường thủy của Israel đi qua kênh đào Suez. Kết quả, Ai Cập bị Israel chiếm kênh Suez và mất luôn cả bán đảo Xinai.
Yếu thế, Nasser đã ngả sang phe Liên Xô để nhận viện trợ và cố vấn quân sự cũng như các giúp đỡ kinh tế. Phong trào dành độc lập dâng cao, một loạt nước có xu hướng XHCN như Algieria,Libya, Syria, Nam Yemen và sau này là Sudan.
Đầu thập niên 1970, để trả thù Mỹ ủng hộ Israel, các nước Ả Rập đã gây ra cuộc khủng hoảng dầu lửa, làm kinh tế Mỹ điêu đứng và tổng thống Nixon đã bị tổn hại uy tín nặng nề.
Năm 1979, cách mạng hồi giáo nổ ra tại Iran làm Mỹ mất đi một đồng minh quan trọng trong khu vực. Cuộc khủng hoảng con tin khi Iran bắt giam toàn bộ nhân viên đại sứ quán Mỹ đã là nguyên nhân trực tiếp làm tổng thống Carter thất cử chỉ sau một nhiệm kỳ.
Cuộc chiến Iran - Iraq trong 8 năm 1980-1988 đã làm hai bên hao người tốn của. Như để bù đắp chiến phí, năm 1990, Hussain của Iraq đã liều lĩnh xâm chiếm Kuwait và sáp nhập quốc gia giàu có này vào nước mình dẫn đến chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất.
Cuộc chiến này tạm coi là thắng lợi khi Bush bố đã giải phóng được Kuwait nhưng ông lại thất bại khi đưa quân vào Somalia, để lại tình trạng cát cứ của ba "sứ quân" cho đến tận ngày nay.
Năm 1995, Clinton đạo diễn Hiệp định hòa bình giữa Palestine với Israel. Tuy nhiên hiệp định này không có giá trị trên thực tế vì thủ lãnh Arafat không kiềm chế được quân của mình dừng các hoạt động vũ trang và khủng bố.
Chiến tranh Vùng Vịnh lần hai 2013 có thể coi là thảm họa do Bush con gây ra, tình trạng bất ổn kéo dài tại Iraq trong khi không giải quyết được vấn đề khủng bố của Al Qaeda.
Dưới trào Obama, "Mùa xuân Ả Rập" diễn ra một cách nửa vời, đi đôi với các cuộc nội chiến tại Libya và Syria là những di sản nặng nề để lại cho người kế nhiệm.
Còn đây là những điểm nhấn trong bốn năm qua:
- Nhờ chính sách đẩy mạnh khai thác shale-oil, Mỹ đã tự túc được dầu lửa và không cần dầu lửa từ Trung Đông. Điều này cho phép Mỹ rút hầu hết quân đội ra khỏi Afghanistan, Syria và Iraq.
- Về cuộc xung đột Israel - Arab, chính quyền Trump đã có hai đột phá lớn. Thực hiện lời hứa công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Làm trung gian cho các Hiệp định hòa bình của nước này với 4 nước Ả Rập, bao gồm UAE, Bahrain, Sudan và Morocco.
- Công nhận Tây Sahara là một phần lãnh thổ của Morocco. Trên thực tế, chính quyền Morocco đã làm chủ toàn bộ diện tích có dân cư tại Tây Sahara từ năm 1975, nhưng vẫn không được cộng đồng quốc tế thừa nhận. Động thái này có thể sẽ giúp chấm dứt hoạt động của nhóm phiến quân ly khai ở đây.
- Phóng tên lửa tiêu diệt gọn tướng Soleimani khét tiếng. Iran không còn dám gây sự bắt bớ với tàu bè qua lại trong khu vực vì giáo chủ tối cao Khamainy đã hiểu được sự chuẩn xác của vũ khí để lo cho tính mạng của chính mình!
- Vương quốc IS đã chính thức bị tiêu diệt cùng với thủ lãnh của nó. IS được tách ra từ Al Qaeda nhưng còn tàn ác hơn, là một cơn ác mộng thực sự trong một khoảng thời gian.
Di sản của Tổng thống Trump tại Trung Đông sẽ còn được tiếp tục bàn luận.
Ảnh: Trước khi rời Nhà trắng, Trump nhận huân chương cao quý nhất của Morocco từ tay công chúa Lalla.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Mời bạn nhận xét