Thế sự: HUNSEN – PHÙ THỊNH KHÔNG PHÙ SUY

Hunsen sinh năm 1952 nhưng trong giấy tờ lại ghi sinh năm 1951 một chính khách có thời gian cầm quyền lâu, trụ vững qua nhiều thăng trầm đẩy đưa của lịch sử.

Hunsen bỏ học để gia nhập quân đội Khơ me đỏ từ năm 1970, nhưng đến năm 1977 thì đào tẩu sang Việt Nam. Năm 1979, khi Việt Nam đưa quân vào lật đổ chế độ Khơ me đỏ thì Hunsen bỗng dưng trở thành Phó Chủ tịch Mặt trận cứu quốc (Chủ tịch là Heng Somrin), giữ chức Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia. Vài năm sau, Hunsen đã trở thành Thủ tướng rồi giữ chức vụ đó đến tận bây giờ và có lẽ là Thủ tướng cầm quyền lâu nhất thế giới. Khi Chiasim già nua và chết năm ngoái, Hunsen nắm luôn chức Chủ tịch đảng Nhân dân Campuchia.

Vừa qua có một sự việc ồn ào qua mạng xã hội, khi một người Việt Nam hỏi Hunsen tại sao ông lại phản bội Việt Nam mà ủng hộ lập trường của Trung Quốc ở Biển Đông. Hunsen đã trả lời bằng tiếng Việt rằng ông chỉ trung thành với Vua và đất nước Campuchia. Tráo trở đến thế là cùng, sao Hunsen không nói như thế trong những năm tháng ăn chực nằm chờ bên Việt Nam ?

“Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, Hồi ký Trần Quang Cơ khẳng định, lòng dạ Hunsen đã khác từ sau năm 1991, năm diễn ra Hội nghị Thành Đô, khi Việt Nam ép Hunsen phải chấp nhận phương án của Trung Quốc. Theo đó, Hội đồng lãnh đạo Campuchia sẽ bào gồm 13 thành viên, phe đương kim cầm quyền của Hunsen có 6 ghế, trong đó phe đối lập, bao gồm cả Khơ me đỏ, lại có 7 ghế. Nghĩa là bên thắng cuộc lại là thiểu số. Điều đó bắt buộc Hunsen phải hiểu rằng, kẻ có đủ sức mạnh lèo lái hướng đi của Campuchia không còn lại Việt Nam nữa mà chính là Trung Quốc.

Một số sách báo kể rằng, Hunsen là một người sáng dạ. Từ một thằng chân đất mắt toét, Hunsen tiếp thu các kiến thức quản lý hành chính rất nhanh. Trong thời gian đất nước Campuchia mới hồi sinh từ chế độ Ponpot, Hunsen là người lên lớp giảng bài khoa học quản lý cho các cán bộ nòng cốt của chế độ mới.

Là một thằng chột do bị thương trong chiến tranh, Hunsen lại có khả năng đu dây và ảo thuật đổi màu nhanh như chớp cho phù hợp hoàn cảnh. Vào năm 2012, trong cuộc gặp với Obama, Hunsen đã chấp nhập để Thủ lãnh đối lập Sam Rainsy về nước. Cuộc Tổng tuyển cử 2013 đã dẫn đến kết quả thắng lợi cho đảng của Sam Rainsy, nhưng đã bị phe Hunsen ăn gian trắng trợn và không chịu bàn giao quyền lực.

Sau đó, Hunsen đã tỏ ra là có điểm dừng khi tự động tuyên bố sẽ rút lui khỏi chính trường vào năm 74 tuổi, nghĩa là năm 2025. Hun có sáu người con, đều đã hoặc đang du học ở Mỹ và Phương Tây nhưng chắc là những đứa con đó chưa thay đổi tư duy tham lam quyền, tiền và danh.

Campuchia đã chuyển hóa thành một nước dân chủ nửa vời, có chế độ đa đảng và bầu cử nhưng Đảng phái của Hunsen vẫn tìm mọi cách khống chế người dân đối với các quyền tự do và dân chủ. Cơ chế dân chủ “kiểu Campuchia” hiện nay là một phương án tối ưu cho Hunsen, hoặc bám víu quyền lực càng lâu càng tốt, nếu không được thì cũng là lối thoát cho bản thân ông ta và gia đình. Hunsen không thể che dấu được bản chất con người xu thời, gió chiều nào theo chiều ấy của ông.

Lương Văn Quang