THÂM CANH HAY QUẢNG CANH

 

Tuần rồi, mình bàn chuyện vĩ mô thế giới, có bạn nhận xét là nó trăng sao, mây gió và lơ lửng cành cây. Vì vậy tuần này chỉ dám nói chuyện làm ăn vi mô dưới mặt đất thôi.

Đi tìm kế sinh nhai đâu phải chỉ là "nuôi con gì, trồng cây gì ?", nó cần có cái nhìn sâu và xa hơn nữa. Vẫn theo cách nói nhà nông, đó là vấn đề thâm canh hay quảng canh ?

Quảng canh là việc đi tìm chỗ màu mỡ trong thiên hạ để "húp", hết màu, bỏ đi tìm chỗ mới. Đến khi đất chật người đông, chỉ còn một chỗ cắm dùi thì đành phải "nhất nghệ vinh, nhất thân vinh", làm trên tay người khác thì vẫn sống tốt, là thâm canh.

Nghề nail đang là nghề người Việt làm mưa làm gió trên toàn cầu. Nếu bạn có kinh nghiệm, bạn đi về một thị trấn nhà quê nào đó của Úc, xây lên một tiệm, đảm bảo kiếm ăn tốt. Tuy nhiên, khi thấy tiệm ăn nên làm ra, chính nhân viên của bạn sẽ tách ra mở cái khác bên cạnh. Cứ thế, 2, 3, 4, 5 cái và mọi người sẽ đua nhau hạ giá để tranh giành khách và giết nhau. Bạn sẽ oán trách tại sao "cao xồ" cho mở quá nhiều, nhưng làm gì có luật quy định mỗi town mở bao nhiêu tiệm nail. Điều bạn có thể làm là khi cái thứ hai, thứ ba bắt đầu mở ra thì bạn phải đi tìm miền đất mới, hoặc ngành nghề mới.

Bán hàng đa cấp thuộc về lý thuyết quảng canh. Nếu bạn khẳng định là một trong những người đi đầu trong trong ngành đa cấp mà bạn tham gia thì chắc chắn ăn đủ như những tinh toán về toán học đã chứng thực.

Giả sử bạn làm nhà hàng rất giỏi, nhưng quán ăn của bạn hơi khuất nẻo, ít khách. Vậy bạn có dám nhẩy vào Newtown, trung tâm ẩm thực của Sydney, lượng khách có sẵn nườm nượp, chỉ tội tiền thuê mặt bằng không dưới $5000/tuần ? Con số $5000 không cho phép bạn có bất kỳ sai sót nào về quản trị, marketing, tài chính, HR, order nguồn hàng, service, decoration...có nghĩa là bạn phải rất thành thạo kỹ thuật nấu ăn, có nhiều sáng kiến, có nhiều mối quan hệ...ở mức hàng đầu trong lĩnh vực của bạn.

Bạn chọn lối nào ? Theo thống kê về tai nạn giao thông, phần lớn các vụ tai nạn xẩy ra là do bất cẩn chứ không phải do tay lái non. Thực tế, việc làm ăn không quá khó, nhưng thất bại chủ yếu vì không đánh giá được tương quan giữa bản thân và các đối thủ trong thương trường.

Tâm thần phân liệt là loại bệnh mà bệnh nhân không phân biệt được thế giới thực và thế giới ảo. Cho dù đi theo hướng thâm canh hay quảng canh đều nhất quyết không được để cái mộng mơ át đi những tính toán cụ thể và thực tế. Judgement (phán đoán) là một năng lực hết sức quan trọng của người làm kinh doanh mà muốn có năng lực này bắt buộc bạn đã phải từng hứng chịu thất bại một vài lần. Bạn sẽ thuộc đường sau khi đã từng đi lạc, nếu không, nhiều khi sẽ không thể đi đến đích kể cả nơi đã từng đi.

Những người di dân như mình đến miền đất mới thường có hai trạng thái đối nghịch nhau, hoặc là "điếc không sợ súng" hoặc "thỏ đế". Thú thật sau khi đã từng coi trời bằng vung và dính vài "chưởng" thì mình đã chuyển sang trạng thái sợ hãi, làm gì cũng sợ. Mình chỉ là hại cát, con muỗi, sẽ bị nghiền nát bất kỳ lúc nào nếu khinh suất. Mình hiểu, chỉ khi nào có được cái đầu lạnh và trái tim nóng thì mới dám thi thố, còn không thì "nằm im" là tốt nhất.